تاریخ: ۱۳۹۳/۹/۲۴
پرسش و پاسخ
پرسش و پاسخ حقوقی
پرسش و پاسخ حقوقی

پرسش 1: پدری که در قید حیات است آیا میتواند اموال خود را با وصیت‌نامه‌ دستی به فرزندان منتقل کند یا باید حتماً در محضر اسناد رسمی انتقال صورت گیرد؟
پاسخ: تا ثلث مال خود را در اختیار وصیت دارد و میتواند تا ثلث از اموال خود را به دیگران منتقل نماید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 2: منزلی را 6 ماه پیش خریده‌ام و قرار شد فروشنده در محضر به صورت وکالتی منزل انتقال دهد اکنون در محضر که حاضر نمیشود علاوه بر آن کنتور برق منزل هم قسطی بوده و حدود چهارصد هزار تومان هم قبض پرداخت نشده دارد که قبلاً اعلام نکرده بود، حال باید به چه مرجعی شکایت کنم؟
پاسخ: باید دادخواست الزام به تنظیم سند به محاکم حقوقی داده شود.
--------------------------------------------------------------
پرسش 3: با فردی شریک شده‌ام و در قرارداد یک شاهد بیشتر نداشته‌ایم و شریکم هم از اجرای قرارداد امتناع میکند چه نوع شکایتی باید در دادگاه مطرح کنیم؟
پاسخ: با تقدیم دادخواست الزام خوانده به انجام تعهدات به محاکم حقوقی موضوع پیگیری شود.
--------------------------------------------------------------
پرسش 4: در مورد پرونده با موضوع دیه که شخصی در زندان است و تقاضای اعسار داده است، آیا دادگستری برای قسط‌بندی دیه این شخص از این فرد ضمانتی میگیرد؟
پاسخ: در صورتی که اعسار به تقسیط در دادگاه پذیرفته شود نیاز به اخذ تامین(ضامن) نمیباشد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 5: مغازه‌ای داریم که سرقفلی میباشد و به نام پدر بوده و بعد از فوت پدر سه سال هم تمدید کرده‌ایم و حال برای تمدید آن صاحب مغازه قولنامه را به نام ورثه تنظیم نمیکند بلکه به نام همان پدرم تنظیم میکند، آیا این مسئله مشکل قانونی ندارد؟
پاسخ: بعد از فوت مستاجر، ورثه قائم‌مقام مستاجر است و منافع قهراً به آنها منتقل میشود بنابراین باید با ورثه قرارداد تنظیم شود
.پرسش 6: مبلغ 140 میلیون تومان پول به عنوان ارثیه بین 4 برادر، یک خواهر، یک مادر و یک همسر چگونه تقسیم میشود؟
پاسخ: یک هشتم آن سهم همسر معادل هفده میلیون و نیم و سهم مادر تقریباً مبلغی حدود بیست و سه میلیون و سیصد و سی و سه تومان و سه دهم ریال میباشد و باقیمانده آن تقسیم بر 9 میگردد و هر برادر دو برابر خواهر میبرد که هر سهم کمی بیش از یازده میلیون و پنجاه و پنج هزار تومان میگردد که باید برای مشخص شدن کسر اعشار آن با ماشین حساب محاسبه دقیق گردد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 7: زمینی در محدوده شهید محلاتی که مدرک قولنامه داشت و آن را از طریق صاحب قبلیاش به صورت وکالتی خریداری کردم. این زمین 45 متر است در صورتی که در قولنامه 55 متر به من فروخته شده و صاحب قبلیاش میگوید 10 متر توی کوچه افتاده و زمین شما 45 متر است و به همین خاطر 45 متر زمین به نام من زده شده. این زمین در محدوده اتوبان واقع شده ولی اطرافش خانه ساخته شده است. سوالم این است آیا با سندی که داریم یعنی قولنامه و وکالت من با مشکل مواجه نمیشوم و زمین معتبر است؟ اگر زمین من یک روزی وارد فضای سبز شد یا جزء خیابان شد آیا میتوانم پولی از شهرداری بگیرم یا خیر؟ آیا این سند معتبر است یا خیر؟
پاسخ: اولاً طبق ماده 355 قانون مدنی شما حق فسخ دارید مگر اینکه طرفین به زیاده یا نقیصه تراضی نمایید. و یا زمین را به همین وضعیت قبول نمایید. ثانیاً شما با همین اسناد عادی و وکالتی که دارید اگر وکالت شما از مالک رسمی است با اقامه دعوی در دادگاه میتوانید مالک رسمی را ملزم به تنظیم سند رسمی نمایید. ثالثاً اگر روزی در فضای سبز واقع شد حق مطالبه ارزش آن را از شهرداری دارید البته اگر مدارک شما مشکل قانونی نداشته باشد. به هر حال باید مدارک قانونی برای اثبات مالکیت داشته باشید که پیشنهاد میشود برای تنظیم سند اقدام نمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 8: زمینی به صورت قولنامه‌ای خریداری و به همان صورت فروخته شده است. آخرین فردی که زمین را خریداری نموده در حال حاضر دادخواستی تنظیم نموده مبنی بر الزام به تنظیم سند، با توجه به اینکه سندی در کار نبوده اکنون تکلیف چیست؟
پاسخ: آخرین خریدار دعوی الزام به تنظیم سند را باید به طرفیت کسی مطرح کند که سند رسمی به نام ایشان میباشد و همه کسانی که قبل از خودش تا فردی که سند به نام اوست در معامله دخیل بوده‌اند، بنابراین شما نیز باید طرف دادخواست وی باشید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 9: اگر بخواهیم مسائل حقوقی اجاره ملکی از لحاظ قانونی مستحکم باشد چه نکاتی را باید رعایت کنیم. آیا مشاورین املاک از لحاظ حقوقی آن ضمانت را دارند که اگر مشکلی پیش آید پاسخگو باشند؟ اگر ما در مشاورین املاک اجاره‌نامه‌ای را تنظیم کنیم آیا از لحاظ حقوقی آن ایمنی لحاظ شده است؟
پاسخ: پیشنهاد میگردد با احد از وکلای با سابقه مشورت و از وی درخواست کنید که در تنظیم قرارداد اجاره نظارت داشته باشند تا چنانچه قراردادهای از پیش تهیه شده در مشاورین املاک مشکل قانونی داشته باشد اصلاح گردد. تنظیم اجاره‌نامه در مشاورین املاک تضمینی از حیث صحت اجاره‌نامه نمیکند و بهتر است پس از مشورت با وکیل با سابقه به صورت رسمی در دفتر اسناد رسمی اجاره‌نامه را تنظیم کنید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 10: در مورد سهم‌الارث دختر و پسر سوال داشتم، ارثی که از مادر به فرزندان میرسد؟
پاسخ: بر اساس ماده 907 قانون مدنی و موازین شرعی اگر متوفی اولاد متعدد پسر و دختر داشته باشد، پسر دو برابر دختر سهم‌الارث میبرد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 11: سندی داریم که به نام اخوی است، الان میخواهیم برویم به نام خودمان بزنیم ولی ایشان قبول نمیکند، با اینکه ما قولنامه داریم. فعلاً گفته‌اند راهی ندارد. میخواستم ببینم تکلیف ما چیست. لطفاً راهنمایی کنید.
پاسخ: شما میتوانید دادخواست تنفیذ قولنامه و اثبات مالکیت و الزام به تنظیم سند به میزان سهام خود از طریق دادگاه صالح بنمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 12: اگر بنّای ساختمان ارمنی باشد آیا بستن قرارداد با وی صحیح است یا خیر؟
پاسخ: از جهت شرعی و قانونی کار با غیرمسلمان منعی ندارد و لکن باید رعایت مسائل نجاست و پاکی را بنمایید و اگر از این جهت مشکلی ایجاد نشود منعی ندارد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 13: مستاجری داریم که میخواهد زودتر از موعد مقرر منزل را تخلیه نماید. آیا ایشان میتواند تقاضای پول پیش خود را بنماید؟
پاسخ: چنانچه شرطی در خصوص تخلیه زودتر از موعد ننموده‌اید طبق موازین شرعی و قانونی مستاجر گرچه میتواند منزل را تخلیه نماید و لکن حق مطالبه پول پیش را تا پایان مدت ندارد، به علاوه باید اجاره‌بهاء مدتی هم که باقیمانده (اگرچه تخلیه نموده است) را بپردازد، مگر اینکه شما راضی به این باشید که تخلیه نماید و اجاره مدت باقیمانده را ندهند.
--------------------------------------------------------------
پرسش 14: عموی بنده فوت نموده و ایشان ورثه‌ای جز برادرانش ندارد. با توجه به اینکه پدر بنده با ایشان برادر ناتنی میباشند آیا جزء وراث محسوب میشود یا خیر؟
پاسخ: با توجه به ماده 918 قانون مدنی اگر میت برادر و خواهر ابوینی داشته باشد برادر ابی ارث نمیبرد ، بنابراین پدر شما ارث نمیبرد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 15: شرایط وکالتنامه‌های تام‌الاختیار و بلاعزل چیست؟
پاسخ: طبق مقررات شرعی و قانونی وکالت عقد جایز است و بر اساس ماده 679 قانون مدنی موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر این که وکالت وکیل با عدم عزل در ضمن عقد لازم شرط شده باشد ، بنابراین برای اینکه وکیل را نتوانند عزل نماید باید وکالت بضمن عقد لازم داده شود.
--------------------------------------------------------------
پرسش 16: میخواستم در مورد مواد 1105 و 1108 قانون مدنی سوال کنم و بدونم که چی هستند؟
پاسخ: ماده 1105 اعلام میدارد: در روابط زوجین ریاست خانواده از خصایص شوهر است (یعنی تصمیم گیرنده نهایی شوهر است که پس از مشورت با اعضای خانواده اقدام به اخذ تصمیم مینماید و این به معنی استبداد رای نمیباشد) و نباید منافی حقوق اعضاء خانواده باشد.
ماده 1108 میگوید: اگر زن بدون مانع مشروع و قانونی از انجام وظایف زناشویی خودداری کند مستحق نفقه نخواهد بود.
--------------------------------------------------------------
پرسش 17: سوالی راجع به روش تامین دلیل برای یک موضوع را میخواستم بدانم؟
پاسخ: مقررات تامین دلیل در مواد 149 تا 155 قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده است که خلاصه آن به شرح زیر است:
ـ درخواست تامین دلیلی در جایی صحیح است که ذینفع احتمال بدهد در هنگام رسیدگی به دعوی دسترسی به دلایل و مدارک برای ا و مشکل و سخت میباشد.
ـ تقاضای تامین دلیل نیاز به تنظیم دادخواست ندارد و با درخواست کتبی و شفاهی ممکن است.
ـ درخواست تامین دلیلی قبل یا هنگام دادرسی ممکن است.
ـ درخواست تامین دلیل باید حاوی نکات زیر باشد:
الف) مشخصات درخواست کننده و طرف او
ب) موضوع دعوی که درخواست تامین دلیل برای آن شده
ج) اوضاع و احوالی که سبب درخواست تامین دلیل شده است
نکته: در صورتی که تعیین طرف مقابل ممکن نباشد درخواست تامین دلیل بدون طرف پذیرفته میشود.
نکته: پس از پذیرش چنانچه موضوع فوریت نداشته باشد طرف مقابل احضار و اگر فوریت داشته باشد بدون احضار اقدام به تامین میگردد و تشخیص فوریت با دادگاه میباشد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 18: زمینی را خریده‌ام و میخواهم دیوار این زمین را بکشم ولی حد و حدود آن دقیقاً مشخص نیست. صاحبان زمینهای مجاور نیز حاضر نمیشوند بیایند و حد و مرز زمینهایشان را مشخص کنند. لطفاً راهنمایی فرمایید به چه صورت میتوان آنها را ملزم به این کا رکنم؟
پاسخ: با تقدیم دادخواست به چند صورت امکان پذیرست:
1- اگر حد و حدود زمین خریداری شده مشخص است و شما میخواهید دیوار بکشید برای حدود تعیین شده و مزاحمت ایجاد مینمایند با تقدیم دادخواست رفع مزاحمت میتوانید اقدام کنید( ویا شکایت کیفری کنید)
2- اگر حد و حدود دقیقاً مشخص نیست و سند رسمی دارید از طریق سازمان ثبت برای تعیین حدود و افراز میتوانید اقدام نمایید.
3- اگر سند رسمی ندارید و یا صغیری در مالکین مجاور است از طریق دادگاه برای تعیین حدود و تقسیم دقیق ملک اقدام فرمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 19: دادخواست حقوقی برای فردی که چک صادر کرده بود ارائه داده‌ایم، طرف مقابل تازه فوت کرده و الان ورثه‌اش مشخص نیست. به چه صورت باید عمل کنیم. دادخواست را الان باید با توجه به فوت ایشان به طرفیت چه کسی ارائه دهیم؟
پاسخ: 1- اگر دادخواست را به دادگاه تقدیم نمودید و سپس خوانده فوت نموده است با معرفی ورثه آن مرحوم دادخواست شما رسیدگی میشود و چنانچه به دادگاه اعلام کنید، تا زمان معرفی ورثه دادگاه قرار توقف دادرسی صادر مینماید.
2- اگر قبل از تقدیم دادخواست به دادگاه فوت نماید اساساً دادخواست شما مشکل دارد و باید دادخواست را اصلاح و به طرفیت ورثه اقامه نمایید. توجه: برای دسترسی به ورثه از طریق دادگاه حصر وراثت و اگر امکان ندارد استشهادیه و یا از دادگاه درخواست نمایید که از ثبت احوال محل تولد مرحوم فرزندان و ورثه وی را اعلام نماید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 20: پدرم فوت کرده، میخواستم ببینم برای کارهای انحصار وراثت، انتقال ملکی که فروخته شده، برای پرداخت مالیات این ملک آیا بین دختر و پسر فرقی وجود دارد؟ یعنی مثلاً وقتی مالیات مشخص شده، 2 تا سهم پسر است ویکی سهم دختر؟
پاسخ: اگر پرداخت مالیات بر عهده ورثه میباشد با توجه به این که سهم دختر نصف سهم پسر ترک میباشد بنابراین درهزینه انتقال هم باید پسر دو برابر دختر پرداخت نماید
--------------------------------------------------------------
پرسش 21: کودکان کار به چه کودکانی گفته میشود و حقوق کودکان کار در قانون به چه صورت میباشد؟
پاسخ: به موجب ماده 79 قانون کار به کار گماردن افراد کمتر از 15 سال تمام ممنوع است و وفق ماده 80 همان قانون کارگری که سنش 15 تا 18 اسل تمام باشد کارگر نوجوان نامیده میشود که براساس ماده 82 قانون ذکر شده ساعات کار کارگر نوجوان نیم ساعت کمتر از ساعات کارگران معمولی است و ارجاع کارهای شبانه و سخت و غیره به آنان ممنوع است و در مشاغلی که با سلامت آنان واخلاقشان منافات دارد سن کار 18 سال میباشد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 22: چطور میتوانم نام محمد را به ابتدای نام فرزندم اضافه کنم؟
پاسخ: با تقدیم دادخواست و اقامه دعوی مبنی بر الزام ثبت احوال محل صدور شناسنامه به اضافه نمودن نام محمد به اول اسم فرزندتان اقدام نمایید. البته در دادگاه محل سکونت خودتان اقامه دعوی کنید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 23: بنده در یک آپارتمان مدیر ساختمان هستم. مدیر قبلی کلید انبار عمومی آپارتمان را که باید وسایل آپارتمان در آن گذاشته شود، تحویل نمیدهد و وسایل شخصیاش را در آن گذاشته است، برای حل این مشکل از لحاظ قانونی چه کار باید بکنیم؟
پاسخ: با تقدیم دادخواست و اقامه دعوی در شورای حل اختلاف مبنی بر الزام وی به تحویل کلید اقدام نمایید و یا شکایت کیفری مبنی بر تصرف عدوانی نمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 24: در رابطه با جنبه حقوقی چک و سفته سوال داشتم، آیا جنبه حقوقی دارند؟ اگر کسی سفته از کسی داشته باشد میتواند به مراجع قضایی مراجعه و احقاق حق نماید؟
پاسخ: سفته صرفاً جنبه حقوقی دارد اما چک میتواند هم جنبه حقوقی داشته باشد و هم بر اساس مقررات قانون چک جنبه کیفری داشته باشد. به این صورت که چک روز باشد و همان روز یا قبل از انقضاء شش ماه به بانک محال علیه مراجعه و گواهی عدم پرداخت نمایید و یا اگر قبل از شش ماه مراجعه نمود . بعد از مراجعه شش ماه وقت دارد شکایت کیفری نماید و در غیر این صورت جنبه حقوقی دارد البته در صورتی که شرایط کیفری را هم داشته باشد میتوانید دادخواست حقوقی مطالبه وجه آن را بدهید چون بدون تقاضای آن با شکایت کیفری به پرداخت وجه محکوم نمیگردد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 25: اگر در مورد پرونده‌ای کارشناس رسمی نظر داده باشد و متهم در موقع مقرر توانایی پرداخت هزینه کارشناسی مجدد را نداشته باشد، پس از صدور حکم میتواند اعتراض کند و درخواست کارشناسی مجدد داشته باشد؟
پاسخ: چنانچه مهلت تجدیدنظر خواهی از رای صادره منقضی نشده باشد ضمن تجدیدنظرخواهی میتواند به نظریه کارشناس اعتراض نماید و یکی از دلایل خود را ارجاع به هئیت کارشناسی قرار دهد و اگر هزینه جهت پرداخت کارشناسی ندارد و تقاضای خود را به دادگاه اعلام نماید تا طبق مقررات نامبرده را موقتاً از پرداخت هزینه کارشناسی معاف نماید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 26: اگر ساختمان همجوار ساخت و سازش از حد متعارف خارج شود و مزاحمت برای ساختمان همجوارش ایجاد کند چگونه باید اقدام کرد و به کجا باید شکایت کرد؟
پاسخ: باید به شهرداری مراجعه و شکایت و اعتراض خود را به کمیسیون ماده 100 مطرح کنید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 27: آیا زن میتواند پس از مرگ همسرش از ماترک همسرش مهریه‌اش را بردارد، بدون اینکه شوهرش وصیت کرده باشد، یعنی هم یک هشتم ارثش را و هم مهریه‌اش را ؟
پاسخ: بله زن میتواند قبل از تقسیم ارث، مهریه خود را از اموال همسرش درخواست نماید. اگر مهریه پول نقد باشد از زمان فوت همسر محاسبه و به نرخ روز پرداخت میگردد. و این جدای از سهم الارث او میباشد.
--------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
پرسش 29: در مورد چکهای برگشتی چه کار باید انجام داد؟
پاسخ: دو کار میتوان انجام داد:
1- شکایت کیفری اگر چک به روز است
2- مطالبه وجه چک از طریق اقامه دعوی حقوقی به طرفیت صاحب حساب
--------------------------------------------------------------
پرسش 30: چطور میتوان برای خانه‌هایی که به صورت قولنامه‌ای هستند سند تهیه کرد؟
پاسخ: از دو طریق میتوان این کار را انجام داد:
اگر قولنامه قبل از سال 70 میباشد از طریق ماده 147 قانون ثبت.
اگر بعد از آن و یا حتی قبل از آن باشد از طریق اقامه دعوی تنفیذ قولنامه و الزام به تنظیم سند به طرفیت مالک رسمی و واسطه‌ها.
--------------------------------------------------------------
پرسش 31: پدر بنده قبل از فوت یک باب منزل و یک باب مغازه را به صورت صلح‌نامه به نام چند تن از فرزندان خود کرده است با توجه به محضری نبودن صلح‌نامه میتوان سند رسمی تنظیم کرد؟
پاسخ: با دادخواست تنفیذ صلح نامه و الزام به تنظیم سند به طرفیت بقیه ورثه میتوانید اقدام کنید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 32: قطعه زمینی داشتم که برای گرفتن پروانه ساخت به شهرداری مراجعه کردم که بعد از طی مراحل اداری مشخص شد زمین حریم دکل‌های برق فشار قوی میباشد وقتی به شرکت برق منطقه‌ای تهران مراجعه کردم به بنده گفتند باید جهت خسارت زمین به دادگاه مراجعه کنید. چه اقدامی باید انجام دهم؟
پاسخ: با تقدیم دادخواست مطالبه قیمت زمین به طرفیت فروشنده میتوانید به دادگاه مراجعه نمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 33: آیا می‌توان همزمان با دفتر وکالت، دفتر رسمی ازدواج تاسیس کرد؟
پاسخ: بر اساس ماده 15 قانون دفاتر اسناد رسمی مشاغل زیر منافی شغل سردفتری و دفتریاری است: قضاوت و وکالت دادگستری و عضویت در موسسات دولتی و وابسته به دولت و شهرداریها ، ولی در مورد دفتر ازدواج ممنوعیتی مشاهده نشد.
--------------------------------------------------------------
پرسش 34: چطور می‌توانم سفته‌ای را که در دست کسی دارم را پس بگیرم؟
پاسخ: ابتدا برای نامبرده اظهارنامه ارسال که سفته را مسترد نماید، اگر انجام نداد با تقدیم دادخواست مبنی بر الزام وی به استرداد سفته اقدام نمایید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 35: آیا ا مکان اینکه وکیل از طریق پست اقدام به اعتراض کند وجود دارد یا خیر؟
پاسخ: بله امکان دارد. مهم این است که لایحه دفاعیه یا تجدیدنظرخواهی خود را با ذکر دقیق شماره پرونده و شعبه در موعد مقرر ارسال نماید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 36: پدرم طی نوشته‌ای سه دانگ مغازه‌اش را به نام من کرده است ولی به جای امضا با انگشت شیت خود انگشت زده است. آیا از نظر قانون اثر انگشت شست اعتبار قانونی دارد یا خیر؟
پاسخ: اگر ثابت شود که اثر شست پدرتان می‌باشد از نظر قانونی معتبر است. ضمناً به شهادت شهود می‌توانید استناد کنید و آنان را به دادگاه معرفی نمایید تا از آنها تحقیق به عمل آید.
--------------------------------------------------------------
پرسش 37: آیا نماینده محجور می‌تواند به حساب محجور تجارت کند؟ اگر می‌توانید آیا محجور تاجر حساب می‌شود؟
پاسخ: اولاً: همانند بقیه اشخاص محجور نماینده قانونی وی می‌تواند در امور مالی محجور با نظارت دادستان (در غیر مورد ولی ) اقدام کند . نماینده تاجر محجور هم می‌تواند به حساب او تجارت نماید. ثانیاً‌: ظاهراً محجور تاجر محسوب می‌شود اما کلیه دعاوی باید به طرفیت نماینده قانونی نامبرده اقامه شود که می‌توان این موارد را از ماده 400 قانون تجارت و مقررات مربوطه به حجردر قانون مدنی و غیره استفاده نمود.