یازده روز تا برگزاری چهارمین دوره انتخابات مجامع هلال‌احمر باقی مانده است. اتفاقی مهم و سرنوشت‌ساز در حاکمیت جمعیت هلال‌احمر، مسئولان و دست‌اندرکاران انتخابات تاکنون از روند کار رضایت داشته‌اند و معتقدند که در این دوره برنامه دقیق و اصولی پیش رفته است.
مهندس علی اصغر احمدی، دبیرکل جمعیت هلال‌احمر و رئیس ستاد مرکزی و اجرایی انتخابات هم برنامه‌ها و اقدامات انجام شده را رضایت‌بخش توصیف می‌کند. با وی به گفت‌وگو نشستیم تا از ارزیابی، نظرات و پیشنهادهای ایشان در این باره بیشتر بدانیم.
ضرورت برگزاری انتخابات در جمعیت هلال‌احمر چیست؟
ضرورت برگزاری انتخابات اجرای قانون است. یعنی اجرای انتخابات در جمعیت بر پایه مفاد قانون اساسنامه هلال‌احمر است که در ماده 7 قانون مربوط به اساسنامه تشکیلات هلال‌احمر تعریف شده است و ارکان آن هم از مجمع عمومی، شورای عالی رئیس، دبیرکل، نماینده ولی‌فقیه و... تشکیل شده است. شورای عالی منتخب مجمع عمومی و مجمع عمومی منتخب مجمع استان و مجمع استان منتخب مجمع شهرستان است که 4 سال یکبار باید انجام شود، لذا ما الزام قانونی داریم نسبت به برگزاری انتخابات، چون هم ساختار قانونی دارد و هم ساختار هلال‌احمر است. در انتخابات پیش‌رو در 375 شعبه هلال‌احمر انتخابات مستقیم برگزار می‌کنند. بعد از اینکه انتخابات مجمع در شهرستان تشکیل شد، در استان انتخابات انجام می‌شود. پس از آن اعضای مجمع عمومی انتخاب می‌شوند و از دل آن مجمع افرادی هم به عنوان عضو منتخب شورای عالی معرفی می‌شوند، بنابراین آنچه ما پیش‌رو داریم اجرای قانون است و لاجرم انتخابات باید برگزار شود.
برگزاری انتخابات چقدر در رسیدن به اهداف هلال‌احمر سودمند بوده است؟
ببینید ما ادعا می‌کنیم در کشورمان و در جمهوری اسلامی ایران همه ارکان اصلی نظام بر پایه انتخابات انجام می‌شود از جمله یا مشخصاً قوه مقننه و قوه مجریه حتی رهبری نظام با یک انتخابات دو مرحله‌ای غیرمستقیم انجام می‌شود. به این شکل که مردم رأی می‌دهند و نمایندگان مجلس خبرگان انتخاب می‌شوند و به دنبال آن مجلس خبرگان نیز رهبری را تأیید می‌کند، پس آن هم با رأی انجام می‌شود. در مجلس شورای اسلامی نیز 4 سال یکبار مردم رأی می‌دهند و نمایندگان خود را انتخاب می‌کنند و مجلس تشکیل می‌شود. در انتخابات شوراها هم همینطور مردم رأی می‌دهند اعم از شهری و روستایی، در انتخابات ریاست جمهوری مردم به‌طور مستقیم رأی می‌دهند. علاوه بر این در سطوح دیگر هم این قوانین اجرا می‌شود. به عنوان مثال، شرکت‌ها و صاحبان سهام، رأی می‌دهند و در مجمع خود هیئت‌مدیره تعیین می‌کنند پس از آن هیئت مدیره، مدیرعامل را انتخاب می‌کند. جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران یک NGO بزرگ است. یعنی دولت نیست یا در ارکان انتصابی دولت هم نیست به‌طوری‌که یک وزیر انتخاب و بعد از وزیر یک مدیرکل منصوب شود. به این دلیل که ساختار جمعیت هلال‌احمر، سمن یا مردم‌نهاد است. قانونگذار، آن را براساس نظرات مردم تعریف کرده است. مردم شاهدند که این نهاد برای ارائه خدمات انسانی ایجاد شده است، بنابراین در نوع تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری خود مردم مشارکت دارند. وقتی که داوطلبان، جوانان، امدادگران و نجاتگران ما در سیاست‌گذاری‌ها و در ایجاد ارکان هلال‌احمر سهیم باشند به‌طور قطع در شرایط بحرانی نیز به عنوان جمعی از مردم و نمایندگان مردم به هلال‌احمر کمک می‌کنند. آثارش را هم می‌توانیم ملاحظه کنیم. خیلی کوتاه بگوییم که داوطلبی الزاماً حضور در صحنه عملیات نیست. کسانی که تمکن مالی دارند، می‌توانند هبه کنند، وقف کنند و هدیه دهند. کسانی که توان درمانی یا تخصصی دارند، می‌توانند در مناطق محروم خدماتی را ارائه کنند. وقتی این ظرفیت در بدنه جامعه وجود دارد ما باید کاری کنیم که حلقه وصل ما مردم یا عده‌ای از مردم باشند. به نظر من این کار تأثیرگذار بوده و خواهد بود. باید این بُعد از مردمی‌بودن هلال‌احمر تقویت شود.
ارزیابی شما از اقدامات صورت گرفته چیست؟
من معتقدم چندین عامل در برگزاری انتخاباتی سالم و مورد انتظار ما، تأثیرگذار است؛ یک اجرای انتخابات دوم، نظارت بر اجرای انتخابات سوم، کسانی که کاندیدا می‌شوند و چهارم کسانی که می‌خواهند رأی بدهند. اینها هر یک جایگاه خاص خود را دارند. چیزی که در انتخابات مجامع شهرستان جمعیت هلال‌احمر مدنظر است، پایبندی به اصول و اهداف بشردوستانه نهضت بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر و حرکت بر مبنای این اصول است. تأمین احترام انسان‌ها، تلاش برای ایجاد دوستی، بی‌طرفی، بی‌غرضی، کرامت انسانی و اقدامات بشردوستانه به‌طور جدی مدنظرمان است که در انتخابات رعایت کنیم. بر اساس ماده 6 قانون اساسنامه هر کسی اعم زن، مرد، کوچک و بزرگ بدون ملاحظه سیاسی، نژادی و مذهبی می‌توانند عضو داوطلب باشند ما باید در داخل کشور آن را رعایت کنیم. وقتی می‌گوییم مردم یعنی اینکه همه مردم می‌توانند حضور داشته باشند. قانونگذار این فضا را ایجاد کرده ما هم تلاش می‌کنیم این فضا را توسعه دهیم برای کسانی که واجد شرایط هستند. از طرفی شفافیت در اجرای انتخابات است یعنی کسانی که طبق آیین‌نامه و دستورالعمل مصوبه شورای عالی و مجمع در آن چارچوب خدماتی داشته باشند و عضو واقعی باشند. من با گذشته کاری ندارم ولی این روی سکه را هم می‌دانم که در چارچوبی که داریم کسانی که بر اساس دستورالعمل و آیین‌نامه واجد شرایط هستند، می‌توانند در انتخابات شرکت و کاندیدا شوند. اینها از ویژگی‌هایی است که مورد نظر است. در اجرای انتخابات بنده به عنوان رئیس ستاد مرکزی اجرایی انتخابات مسئول هستم. در بحث نظارت بر انتخابات، آقای دکتر ضیائی به عنوان رئیس هیئت نظارت بر انتخابات بر نحوه فعالیت‌ها و اقدامات نظارت می‌کنند تا قانون را درست اجرا کنیم. در هر شهرستان ستاد اجرایی انتخابات داریم و اطلاع‌رسانی می‌شود. یک جدول زمانی نوشته شده و بر اساس آن جلو می‌رویم. به صورت معمول رعایت یکسری نکات هم هست مثل استعلام، که حضور فردی مغایر با قوانین موضوعه کشور نباشد. تا اینجای کار، خیلی خوب پیش رفتیم و امیدواریم که در ادامه هم داوطلبان واجد شرایط کاندیدا شوند و بقیه هم به‌طور جدی بیایند رأی بدهند و اصلح را انتخاب کنند.
برای شفاف‌سازی و سلامت انتخابات که در این دوره بر آن خیلی تاکید شده چه تدابیری اندیشیده‌اید؟
قبل از آنکه وارد زمان انتخابات شویم به کمک روسای سه سازمان داوطلبان، جوانان و سازمان امدادونجات یک سامانه ثبت‌نام اعضا تعریف کردیم و تمام اطلاعات را بر اساس فرمت‌هایی که فکر می‌کردیم ما را به واقعیت نزدیک می‌کند تعریف کردیم. این سامانه در اختیار همه کشور قرار گرفت. استان‌ها و شعبه‌ها مکلف شدند آمار واقعی را ارائه بدهند. اینکه می‌گویم اطلاعات واقعی به این خاط است که 4 سال از انتخابات قبلی گذشته، ممکن است برخی از اعضا از استانی به استان دیگر رفته باشند، از کشور خارج شده باشند، بعضی‌ها خدای ناکرده در قید حیات نباشند یا در این فاصله تازه عضو شده باشند به این دلیل باید خیلی به‌روز می‌شدیم. بر این اساس استان‌ها زحمت کشیدند و اطلاعات واقعی خودشان را وارد سیستم کردند. در ضمن سیستم کنترل می‌شد. در سازمان‌ها هم به همین شکل اطلاعات وارده را کنترل می‌کردند تا ببینند واقعی هست یا نه که خوشبختانه هم شعب ما همکاری کردند هم استان‌ها و هم سازمان‌ها به وظایفشان خوب عمل کردند. آماری که الان هست یک آمار کاملاً روشن و شفاف است. در حوزه داوطلبی اعتمادی که مردم به هلال‌احمر کردند اعتماد بالایی است. نکته مهم این است که اینطور استنباط نشود آماری که در انتخابات وجود دارد همه داوطلبان ما هستند. در هلال‌احمر داوطلبان افتخاری با یک شرایط و داوطلبان فعال با یک شرایطی در هلال‌احمر عضویت دارند. اما یکسری داوطلب هم هستند که شاید الان فعال یا امدادگر نباشند، اما با هلال‌احمر ارتباط دارند و در شرایط خاص کمک می‌کنند اما نخواستند در انتخابات شرکت کنند و جایگاهشان ورود به انتخابات نیست. البته اشتباه نشود وقتی ما می‌گوییم داوطلبان یعنی کسانی که واجد شرایط در انتخابات هستند. تاکید می‌کنم، آمار شفاف است، اما این همه داوطلبان نیستند و سایر عزیزانی هم هستند که در گردونه انتخابات قرار نگرفتند.
نمود بین‌المللی انتخابات چیست؟
به هر حال نوع کاری که ما داریم انجام می‌دهیم مثل سایر جمعیت‌های ملی است که عضو فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب‌سرخ و هلال‌احمر هستیم. فدراسیون هم همین تشکیلات را دارد و در فدراسیون هم انتخابات انجام می‌شود، بالاخره هلال‌احمر ایران در گردونه هیئت اجرایی آنجا قرار می‌گیرد البته با توجه به قوانین مربوط به هر کشوری شرایط متفاوت است. امکان دارد مأموریت‌هایی بر دوش ما باشد که برای آنها تعریف نشده و بالعکس. در مجموع برگزاری انتخابات صرف جمعیت هلال‌احمر ایران نیست و سایر جمعیت‌های صلیب‌سرخ و هلال‌احمر از قاعده انتخابات پیروی می‌کنند این همگرایی و همنوایی بین ما و سایر جمعیت‌ها، صلیب‌سرخ و فدراسیون، بین‌المللی است.
لطفاً در مورد مهم‌ترین تغییراتی که در آیین‌نامه انتخابات مجامع به‌وجود آمده توضیح دهید؟
در آیین‌نامه انتخابات پارامترهایی تغییر کرد؛ یکی موضوع سن شرکت‌کنندگان در انتخابات بود که بر اساس قوانین کشوری 18 سال مصوب شد. دوم سطح تحصیلات شرکت‌کنندگان بود بالاخره کسانی که به عنوان شورای اجرایی شهرستان، هیئت مدیره استان، عضو مجمع و حتی شورای عالی قرار می‌گیرند باید جمعیت هلال‌احمر را تدبیر کنند به لحاظ سابقه مدیریتی، توان اجرایی، تحصیلات و حتی سن که البته متفاوت است. مجمع اصلاحاتی را در این بخش انجام داد و سطح تحصیلات را افزایش داد. درست است که اعضا از 5 تا 29 سالگی در حوزه جوانان عضو می‌شوند، اما با قوانین انتخابات سایر کشورها مطابقت داده شد و مجمع در اینجا سن شرکت در انتخابات را 18 سال تمام در نظر گرفت.
نظر شما در این باره چیست؟
من از اینکه به جوانان انگیزه و شخصیت قائل شوند موافقم. ورود جوانان تا 16 سال به انتخابات را مانعی نمی‌بینم. ولی اگر قرار باشد که انتخابات هلال‌احمر با سایر انتخابات مطابقت داشته باشد و از آنها تبعیت کند، قابل قبول است. چون من با سایر انتخابات آشنا هستم هم کاندید بودم و هم رأی دادم. به نظر من، اشکالی پیش نمی‌آمد اگر توجه بیشتری به نسل جوان می‌کردیم چون می‌توانست خیلی مؤثر باشد. یکی دیگر از تغییراتی که در آیین‌نامه پیش‌بینی شده، تعداد داوطلبانی است که از هر شعبه و استان در انتخابات شرکت می‌کنند. برای این کار مرزبندی کردیم. به عنوان مثال، اگر هر شعبه بتواند از یک تا 500 نفر شرکت‌کننده جذب کند، یک نماینده و اگر تعداد افراد بیشتر شود دو نماینده می‌تواند داشته باشد. این ایجاد انگیزش می‌کند و شعب، حوزه داوطلبی‌شان توسعه بدهند و افراد بیشتری با هلال‌احمر تعامل و ارتباط داشته باشند. البته دوباره تاکید می‌کنم ملاک همکاری الزاماً انتخابات نیست ولی انتخابات می‌تواند بسیار مؤثر باشد. در این مقوله، آیین‌نامه جدید بیشتر به سمت تهدید حدود یا مرزبندی‌ها رفته و شفاف‌سازی تا بتوانیم انتخابات پاک و روشنی ارائه دهیم.
از نقاط قوت و ویژه برگزاری این دوره از انتخابات هلال‌احمر بگویید.
یکی از نقاط قوت این دوره از انتخابات این بود که همکارانی که بیش از 30 سال در هلال‌احمر کار کرده‌اند و بازنشسته شده‌اند می‌توانند داوطلب شوند. البته طبق آیین‌نامه به شرطی که در طول مدت یک سال شمسی قبل از برگزاری انتخابات و پایان بستن لیست انتخابات یعنی حدود 14 ماه فعالیتی انجام داده باشند که به تأیید سازمان‌های مربوطه برسد. به نظر می‌رسد بازنشسته‌ها نباید با وجود تجارب بسیار زیاد از هلال‌احمر فاصله بگیرند بلکه باید به خیل داوطلبان بپیوندند.
چه پیامی برای اعضای شرکت‌کننده در انتخابات دارید؟
نخست، یک پیام به همکاران خودم در شعب و سازمان‌های داوطلبان و جوانان دارم؛ اینکه نیروهایی را که داریم خوب حفظ کنیم و زمینه حفظ و نگه‌داشت نیرو را فراهم کنیم. بدانیم چکار می‌کنیم به‌ویژه نسل جوانی که امروز اگر تربیت کنید در آینده میوه و ثمره آن را خواهید دید. هلال‌احمر متکی به این نیروها و داوطلبان است. توقع و توصیه من اول به خودم و بعد به همکاران این است که در حفظ نیروها کوشا باشیم. دوم، زمینه توسعه را فراهم کنیم تا مردم بیشتر با هلال‌احمر آشنا شوند. توصیه‌ام به خانواده‌ها، به نسل جوان، دانشجویان، اساتید، اطبا و همه اقشار جامعه این است که در هر کجا که هستند به یاد داشته باشند هلال‌احمر به دور از قیل و قال سیاسی، مذهبی و قومی متعلق به آحاد ملت است. بیایید به ما کمک کنید، بیایید آموزش ببینید. بیایید کشور را آماده کنیم هم برای توانمندسازی و هم برای مسائل فرهنگی و اجتماعی به‌ویژه در صورت بروز حادثه مردم نیاز به کمک داشتند شما کمک کنید. ما بستر را فراهم می‌کنیم. همه بیایند دست ما را بگیرند.
چه صحبتی با دست اندرکاران انتخابات دارید؟
از مدار قانون خارج نشویم، خودم هم را می‌گویم چون من هم دست‌اندرکار انتخابات هستم، حق کسی را ضایع نکنیم طوری زمینه را فراهم کنیم که در اجرای قانون و مقررات کسانی که واجد شرایط حضور در انتخابات هستند هم شرکت کنند و هم بتوانند کاندیدا شوند. خداوند می‌فرماید باید امانت را به اهلش سپرد. آنهایی که انتخاب می‌کنند یادشان باشد، رأیشان را هم به اهلش بسپارند که ان‌شاءالله همه اهلش هم خواهند بود. از همه همکارانم در حوزه اجرا تقاضا می‌کنیم یادتان باشد هر اقدامی که می‌کنید یک روز باید در پیشگاه خدا پاسخگو باشیم البته در این دنیا ما از شما سؤال می‌کنیم حقوق مردم را رعایت کنید و به هر دلیلی حقی از کسی ضایع نشود.
هلال‌احمر به دور از قیل و قال سیاسی، مذهبی و قومی متعلق به آحاد ملت است. بیایید به ما کمک کنید، بیایید آموزش ببینید. بیایید کشور را آماده کنیم هم برای توانمندسازی و هم برای مسائل فرهنگی و اجتماعی به‌ویژه در صورت بروز حادثه مردم نیاز به کمک داشتند شما کمک کنید. ما بستر را فراهم می‌کنیم. همه بیایند دست ما را بگیرند.