از سویی دیگر، برپایی و برگزاری چنین گردهمایی بزرگی، مایه شعف و مباهات است؛ به این دلیل که در گام نخست از تبادل نظرات و آرای علمای دینی در این زمینه بهره خواهیم جست و در گام دوم می‌توانیم با تلفیق دیدگاه‌ها و رویکردهای دینی و نظرات متخصصان حوزه حقوق بین‌الملل بشردوستانه، در جهت تبیین و تعمیق مفاهیم، اصول و ارزش‌های حاکم بر فعالیت‌های بشردوستانه، گام بلند و رفیعی برداریم.

باید به این نکته توجه داشت که دنیای امروز، آکنده از بحران‌ها و مخاطراتی شده که بیش از پیش موجبات رنجش خاطر و آزردگی وجدان‌های بیدار را فراهم آورده است. وقایع هر روزه و جاری در منطقه پرتنش پیرامونی ما و قساوت‌هایی که در میادین نبرد رخ داده و می‌دهد، همگی حکایت از چالش‌های انسانیت و نوعدوستی و ترویج خشونت و کاشتن بذر انتقام و کینه و عداوت در دل انسان‌ها دارد که استمرار و اصرار بر پایداری چنین وضعیتی می‌تواند ضربات جدی بر کرامت بشر و ارزش‌های مشترک دینی و انسانی وارد کند.

منطقه کهن و باستانی خاورمیانه که روزگاری مهد تمدن و محل ظهور ادیان برجسته الهی بود، امروزه درگیر تروریسم و جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه خونین و مرگباری شده که در طول تاریخ بی‌سابقه بوده و دل هر انسانی را آکنده از درد و رنج می‌سازد. آنچه امروزه در سوریه، عراق و یمن می‌گذرد نه‌تنها با هیچ منطق و دینی سازگار نیست بلکه مایه شرمساری و سرافکندگی دنیای اسلام و عموم مسلمانان با هر مذهب و عقیده‌ای شده است و باعث به فراموشی سپرده شدن زخم‌های کهنه جامعه انسانی ازجمله آوارگی و بی‌خانمانی میلیون‌ها فلسطینی شده و دست بدخواهان اسلام و مسلمین را بر طعنه و سخره مسلمانان باز گذاشته است.

آنچه این قصه‌ها را غصه‌دارتر و داغ‌ها را تازه‌تر می‌کند، تکرار مکرر و بی‌پایان حوادثی است که حتی یک نمونه آن هم برای دنیای امروز زیاد است.

امروزه حمله به بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی و هدف قرار دادن آمبولانس‌ها و امدادگران و پزشکان و پرستاران خبری تکراری در رسانه‌هاست و بیم آن می‌رود که خبری عادی تلقی شود، دیگر دلی را نلرزاند و چشمی را اشکبار نسازد؛ حال آن‌که نباید و چنین گردهمایی‌هایی حتما باید حامل این پیام باشد که کشته و زخمی شدن صدها‌هزار نفر از مرد و زن و کودک و از آن جمله صدها امدادگر و داوطلب هلال‌احمرهای سوریه، عراق، یمن و فلسطین خبری عادی نیست و نباید عادی تلقی شود، بلکه اقدامی است که با هیچ دین و آیینی سازگار نیست و با هیچ دلیل و منطقی توجیه نمی‌شود و از جانب هر فرد یا گروهی که صورت گرفته باشد، محکوم است و پیگرد آن محفوظ است و البته شکست آن نیز اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

نکته مهم و قابل توجه تحولات موصوف این است که اقدامات بی‌رحمانه و غیرانسانی صورت گرفته همگی به نام دین و درواقع با سوءاستفاده از اسلام و آموزه‌های اسلامی انجام می‌پذیرد. نتیجه چنین تمسکی، زشت و خشن نشان دادن چهره منور اسلام و ایجاد زمینه‌های اسلام‌ستیزی در سطح جهان به صور گوناگون است؛ درحالی‌که اسلام به‌عنوان دین صلح و منطق از پیشتازان رعایت حقوق افراد و حتی حیوانات و گیاهان در درگیری‌های مسلحانه بوده است.

به تعبیر امام علی(ع) یعنی فاصله‌ای میان آنچه حقیقت دین مبین اسلام است با آنچه که هست فاصله‌ای در حد دو طرف متضاد است، به‌طوری که اسلام که منادی صلح و دوستی و رعایت حقوق همه موجودات و آیینی نوعدوست است، به هر صورت دینی غیرمنطقی، جنگ‌طلب، قرون وسطایی و انسان‌ستیز نشان داده می‌شود و این بزرگترین ظلم به اسلام در این عصر است که متاسفانه به دست ناآگاهان و متحجرین جاهل انجام می‌شود.

بنابراین رسالت جهان اسلام و بالاخص علمای اسلامی در این راستا به‌مراتب سنگین‌تر از گذشته خواهد بود. آنها به انحای مختلف در مقام واکنش نسبت به تقبیح و محکومیت چنین اقدامات زشت و کریهی برآیند و البته مهم‌تر از واکنش‌های پیش‌گفته، لازم است تا نسبت به تبیین و تنویر آموزه‌های اصیل اسلامی در حوزه کرامت انسانی نوع بشر را بار دیگر به سایر ملل در سراسر دنیا منتقل کرده و مهر تأیید مجددی بر طلایه‌داری و پرچمدار بودن حمایت از نوعدوستی و انسانیت بزنیم.