امروز: ۱۴۰۳/۱۰/۲



تاريخ: ۱۳۹۴ دوشنبه ۲۹ تير ساعت ۱۲:۳۶ کد مطلب: 4728
گرمازدگی:
 تابستان وگرمازدگی
روش‌های مقابله با گرمازدگی
هوا گرم است،تمام لباستان از عرق خیس‌شده است. ناگهان دچار خستگی شدید، سردرد و سرگیجه می‌شوید و احساس می‌کنید دارید از حال می‌روید. تا به حال این حس را در فصل گرم سال داشته‌اید؟
اینها همان علائم و نشانه‌های گرمازدگی است که بدن شما، در مقابل حرارت بالای محیط نشان داده است. علائم هشداری که باید جدی گرفته شود و اگر زودتر اقدام مناسبی برای آن انجام نشود ممکن است به اغماء و حتی مرگ منجر شود.
گرما زدگیچگونه رخ میدهد و چه اختلالی در اعضای بدن ایجاد می‌شود؟
وقتی انسان در مقابل گرمای محیط بیش از 40 درجه سانتی‌گراد، نور شدید آفتاب یا محیط خفه و گرم (مقابل کوره) قرار می‌گیرد بدن شروع به تعریق می‌کند. تعریق زیاد باعث می‌شود مقدار زیادی از پتاسیم، سدیم و املاح بدن از طریق عرق دفع شود. پس بتدریج بدن با کمبود آب مواجه می‌شود که ابتدا علائمی مانند خشکی دهان، خشکی اشک و احساس تنگی نفس برای فرد گرمازده به‌وجود می‌آید و نشانه‌ها با افزایش یافتن ضربان قلب و بی‌حالی ادامه می‌یابد. این افراد بشدت به آب نیاز پیدا می‌کنند و اگر اقدام مناسبی به عمل نیاید، حال بیمار رو به وخامت می‌‌رود.
اتفاقاتی که هنگام گرمازدگی در بدن رخ می دهد:
در حالت عادی وقتی ما در مقابل گرما قرار می‌گیریم مقدار زیادی از خون به عروق سطحی پوست وارد می‌شود و سیستم گردش خون مانند یک کولر آبی عمل می‌کند. جریان خون وقتی به سمت پوست می‌آید مقدار زیادی از حرارت را با محیط مبادله می‌کند.
وقتی درجه حرارت بیرون بیش از درجه حرارت دمای بدن باشد، این مبادله بدرستی انجام نخواهد شد و درجه حرارت گرم بیرون را هم به خود جذب می‌کند و تبدیل درجه حرارت بالا به پایین مختل می‌شود. مسئول تنظیم حرارت در بدن، عضو کوچکی در مغز به نام هیپوتالاموس است که با گرمای زیاد دچار مشکل می‌شود.
چه افرادی بیشتر گرمازده می‌شوند؟
کودکان، افراد مسن، کسانی که سابقه بیماری‌های مزمنی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، کبدی، ریوی و کلیوی دارند یا دچار سرطان هستند، در معرض خطرند. در برابر هر تغییر محیطی، بدن دفاعی از خود نشان می‌دهد.
وقتی ایمنی بدن ضعیف شده و قدرت دفاعی چندانی ندارد نه تنها در مقابله با گرمازدگی، بلکه در برابر بسیاری از شرایط غیرعادی محیطی و بیرونی واکنشی متفاوت‌تر از یک فرد سالم نشان خواهد داد.
کم‌آبی بدن چیست و چطور باید میزان آب از دست رفته را جبران کرد؟
وقتی با عرق کردن، آب زیادی از بدن دفع می‌شود یا در برخی بیماران به دلایلی کلیه‌ها خوب کار نمی‌کنند و آب زیادی از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود و در دسته دیگری نیز اسهال و استفراغ باعث کاهش آب بدن می‌شود، آب موجود در رگ‌ها کاهش یافته و گلبول‌های قرمز غلیظ‌تر شده و شخص ابتدا علائم ظاهری نشان می‌دهد و در نهایت قدرت خونرسانی کاهش می‌یابد و مراکز حساس ضربه می‌بینند. اوایل بیماری، با دادن آب و آبمیوه می‌توان اختلال ایجاد شده را بهبود بخشید. مایعات باید به آرامی و به طور مرتب به بیمار گرمازده خورانده شود. بهتر است برای جبران سدیم از دست رفته کمی داخل آبمیوه نمک نیز اضافه کرد ولی بهترین درمان همان نوشیدن آب خنک است. اگر مراحل گرمازدگی پیشرفته بود باید به وسیله سرم کم‌آبی ایجاد شده را جبران کرد.
با بیمار گرمازده چگونه برخورد کنیم؟
اولین کار این است که بیمار را از محیط گرم خارج کنیم و به مکانی که دارای کولر یا پنکه است انتقال دهیم. حتی اگر بیمار دچار تهوع و استفراغ است آرام‌آرام به او آب بخورانیم و لباس‌هایش را سبک کنیم. می‌توانیم پاهای بیمار را در آب یخ قرار دهیم. در صورتی که تهویه نبود، به وسیله پارچه مرطوب و باد زدن مصدوم را خنک می‌کنیم و چنانچه گرمازدگی شدید بود، به هیچ وجه خود درمانی توصیه نمی‌شود و بیمار را باید سریع به مراکز فوریت‌های پزشکی انتقال داد.
با رعایت چه نکاتی می‌توان از گرمازدگی جلوگیری کرد؟
افراد مسن، کودکان و کسانی که به یک بیماری مزمن دچارند از بیرون آمـــدن در ساعات گرم روز (ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر) خودداری کنند و اگر مجبورند در این ساعات از خانه خارج شوند، سعی کنند در سایه راه بروند و به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار نگیرند.

اگر برخی افراد مجبورند در محیط بیرون باشند و کارشان به نوعی خارج از ساختمان است، مقدار کافی آب با خود به همراه داشته باشند و هرازگاهی حتی اگر تشنه هم نیستند مقداری از آن را بنوشند. ضمنا دقت کنند لباس و پوشش مناسبی داشته باشند.

لباس‌های نخی گشاد با رنگ روشن، باعث حرکت جریان هوا روی سطح پوست شده و از بالا رفتن گرمای درونی بدن جلوگیری می‌شود.

از ورزش کردن در ساعات گرم روز و زیر نور شدید آفتاب خودداری شود. ورزش باید در ساعات خنک روز یا در سالن‌های سرپوشیده و خنک انجام شود.
برای رفع گرمازدگی بهتر است عناب را در آب جوشانده و با کمی شکر به صورت خنک میل کنید. همچنین خوردنی‌های سرد و تر مانند گل بنفشه، خاکشیر، هندوانه و تخم خیارین (خیار، کدو، هندوانه و خربزه) نیز توصیه می‌شود. البته بهترین دارو برای رفع گرمازدگی دم کرده عناب و زرشک است که همراه با مقداری شکر میل می‌شود.
خاکشیر یخ زده و شربت آب‌لیمو
استفاده از خاکشیر یخ زده و شربت آب‌لیمو برای جلوگیری از گرمازدگی موثر است.
برای جلوگیری از اسهال و تأثیر خنکی، خاکشیر باید به شکل یخ زده یا همراه خورده یخ مصرف شود، در غیر این صورت ملین و اسهال آور است.
با توجه به گرمی و آلودگی هوا، مصرف آب‌لیمو نیز به دلیل داشتن ویتامین C که دارای خاصیت ضدعفونی‌کننده است توصیه می‌شود و نیاز است هر دو روز یک بار، یک عدد لیمو در آب مصرفی استفاده شود.
تـخـم شـربـت
تخم شربت در حقیقت دانه گیاه ریحان است که به علت داشتن ترکیبات لعاب‌دار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب، به صورت ژله‌ای درمی‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد.
تخم شربت در طب سنتی ایران به عنوان رفع کننده التهابات دستگاه تناسلی و مجاری ادرار کاربرد بسیار داشته است.
بـه‌لیــمــو
به‌لیمو گیاهی به صورت درختچه است که از برگ آن استفاده می‌شود. این گیاه از قدیم در طب سنتی ایران به عنوان آرام‌بخش، ضد تشنج، ادرارآور، رفع کننده‌ی سرگیجه و تپش قلب مورد استفاده بوده و در حال حاضر نیز از آن استفاده می‌شود.

هندوانه
هندوانه یک میوه تابستانی لطیف، آبدار، خنک کننده، آرام بخش و مسکن التهابات درونی است که اصولاً برای رفع عطش در اوج گرمای تابستان مصرف می‌شود و مورد پسند بسیاری از مردم است. طبیعت هندوانه سرد و تر است و برای افراد گرم مزاج بسیار مطلوب است. مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است..

نکات قابل ذکر
هنگام گرمازدگی از گرفتن دوش آب سرد به جهت ایجاد شوک، از قرار گرفتن در معرض باد مستقیم کولر به دلیل ایجاد عفونت‌های تنفسی و از نوشیدن سریع مایعات بسیار سرد به جهت به هم خوردن وضعیت سیستم ایمنی و گوارشی بدن خودداری کنید.
با مالیدن حوله خنک به بدن فرد گرمازده، وی را به حالت طبیعی بازگردانید.
میوه‌هایی مانند آلبالو، خیار و هندوانه نقش بسزایی در تنظیم درجه حرارت بدن دارند.
از آنجا که فرد گرمازده اشتهای زیادی برای خوردن آب سرد و یخ دارد، باید وی را تشویق کرد تا به تدریج و آهسته مایعات را بنوشد تا معده وی دچار تحریک و درد نشود.
با چکاندن چند قطره آب‌لیمو در آب آشامیدنی و افزودن مقدار کمی نمک، ترکیب مناسبی به دست می‌آید که می‌تواند کمک زیادی به پیشگیری از بروز گرمازدگی کند.
ارسال به دوستان  نسخه چاپی


نام:
پست الکترونیکی:
نظر شما:
کد امنیتی