*مـقـدمـه :

   با اين که مادر و دختر هر دو خصوصيات ظاهري و اخلاقي جنس مونث را دارند، اما گاهي رفتارهاي شان براي يکديگر عجيب به نظر مي رسد! به طور مثال، بعضي دختران نوجوان و جوان شکايت مي کنند که مادرشان فقط انتظار اطاعت محض از آن ها دارد و بعضي مادران هم شکايت مي کنند که دخترشان هرگز متوجه منظور آن ها نمي شود!جالب است بدانيد که گاهي روابط مادران با دختر نوجوان يا جوان خود پيچيده تر از روابط با پسرشان است بنابراين در ادامه اين مطلب براي بهتر شدن روابط مادرها و دخترها توصيه هايي مطرح خواهيم کرد.

*احترام گذاشتن بي چون و چرا

 مهم ترين نکته کليدي که مي تواند يک رابطه دوستانه ميان مادرها و دخترها ايجاد کند، احترام گذاشتن به يکديگر است. احترام گذاشتن به يکديگر از مواردي است که هر مادر و دختري بايد در تمام طول زندگي شان رعايت کنند و هيچ وقت احترام قائل شدن براي يکديگر را فراموش نکنند، چرا که اين نکته تا حدود زيادي تضمين کننده رابطه اي مناسب بين مادر و دختر است.

*آشنايي با افکار غير منطقي و جايگزيني آن ها

بعضي مادرها نسبت به دخترشان و دخترها نسبت به مادرشان اين حس را دارند که طرف مقابل شان بايد بي عيب و نقص باشد و همين باور غير منطقي زمينه ساز بسياري مشکلات براي هر 2 طرف مي شود. با توجه به اين که دخترها و مادرشان ساعت هاي زيادي از روز را در کنار يکديگر مي گذرانند، دخترها بايد با زير سوال بردن افکار غيرمعقول شان و جايگزيني آن ها با افکار منطقي تر، رابطه بهتري را برقرار کنند.

به طور مثال اين باور که چون مادرم من را دوست دارد بايد هميشه من را مورد توجه قرار دهد، باوري غير منطقي است و بايد با اين باور که هرچند مادرم من را دوست دارد، اما ممکن است به دليل گرفتاري در لحظاتي کمتر به من توجه کند جايگزين شود .

همچنين مادرم حق دارد گاهي به خاطر اشتباهات من يا مشکلات شخصي اش رابطه خوبي با من برقرار نکند و به هيچ وجه اين رفتارها به معني دوست نداشتن من نيست.

همچنين دخترها نياز زيادي به تاييد مادرشان دارند و به همين دليل فکر مي کنند چون مادرشان را دوست دارند بايد حتما هر کار خوب آن ها با تاييد و تشکر مادرشان همراه باشد در حالي که ممکن است مادرشان نيازي نبيند که بابت همه رفتارهاي خوب دخترش تشکر کند.همچنين مادري که فکر مي کند دخترش بايد دقيقا شبيه به او رفتار کند، سخت در اشتباه است بلکه مادرها بايد علاوه بر آموزش عملي رفتار کردن به دخترشان به صورت کلامي هم با او صحبت کنند و نظرشان را به او بگويند و از داشتن توقع هاي بي‌جا خودداري کنند.

*اهميت شناخت شخصيت طرف مقابل

روابط يک دختر با مادرش مي تواند تاثير گذارترين رابطه در تمام زندگي او باشد و تمامي روابط او با ديگران حتي رابطه با همسرش را تحت تاثير قرار دهد. رابطه بين مادر و دختر هم زمان با رشد دختر متحول مي شود و مادر بلوغ، نوجواني، جواني و تبديل شدن دختر خود را به يک زن مستقل تجربه
 مي کند.اين تغييرات مي تواند به اختلاف نظرهاي کم يا زياد بين آن ها منتهي شود. دخترها و مادرها براي شروع يک ارتباط خوب و درست ابتدا بايد از خودشان شروع کنند تا متوجه شوند که خودشان از چه شخصيتي برخوردار هستند و چه کارهايي مي توانند انجام بدهند تا يک ارتباط خوب ميان آن ها برقرار شود.

آيا طرف مقابل شما درونگراست يا برونگرا؟ البته طرف مقابل شما چه درونگرا باشد و چه برونگرا، شما بايد به شخصيت او احترام بگذاريد و او را همان گونه که هست دوست بداريد. متاسفانه يکي از مهم ترين دلايلي که باعث ايجاد خدشه در رابطه برخي مادرها و دخترها مي شود اين است که آن ها به لحاظ شخصيتي با هم متفاوت هستند و به اين علت مدام با يکديگر جر و بحث و بگو مگو مي کنند.
اگر شما اجتماعي و دخترتان کمرو و خجالتي است به اين ترتيب شما بايد قبول کنيد که دخترتان شخص درونگرايي است، اما اگر به اين نکته توجه نکنيد و مدام با او بگو مگو کنيد .

 در نتيجه در ارتباط خوب ميان شما خدشه وارد مي شود. پس به شخصيت او احترام بگذاريد و با او رفتار مهرآميزي داشته باشيد ؛ برخی مادران تصور می کنند دخترشان باید بزرگ شود تا بتوانند رابطه ای صمیمی با او برقرار کنند. درحالی که یک مادر باید همیشه برای برقراری رابطه ای صمیمانه، هیجان انگیز و دوست داشتنی با فرزندش آماده باشد ؛  گاهی لازم است والدین برای ایجاد ارتباطی صمیمی، کارهایی انجام دهند که شاید به نظرشان بچگانه برسد (مثل خنداندن فرزندشان)، اما واقعا این طور نیست و انجام این کارها، پایه های روابط را مستحکم تر می کند.

 والدین برای اینکه با دخترشان، دوست باشند، باید در ساعت هایی از روز با او بازی کنند و به عنوان یک دوست خوب، در کنارش باشند زیرا با ایجاد رابطه صمیمی به دخترشان راه و رسم زندگی را آموزش می دهند و به او کمک می کنند خود را بهتر بشناسد. درواقع در این رابطه، شیوه صحیح برخورد و رفتار مناسب، چگونه لذت بردن از زندگی، غلبه بر ترس و روبروشدن با موقعیت های تنش زا را می آموزد. او در این رابطه یاد می گیرد چگونه از خود دفاع کند، لباس بپوشد یا در آینده با مادرشدن چگونه از دختر خود مراقبت کند. درواقع با ایجاد این رابطه مادر می تواند هر آنچه درباره زن بودن لازم است، به دخترش بیاموزد .

*پس برای برقراری رابطه ای صمیمانه با دخترتان این ۷ نکته را به خاطر بسپارید:

 ۱.سعی کنید بیشتر مادر باشید تا بهترین دوست: معمولا در روابط دوستانه، زمانی که فرد به هر دلیلی با مشکل مواجه می شود، می تواند به راحتی دوستش را کنار بگذارد. اگر قرار است همیشه به عنوان یک دوست با دختران رابطه داشته باشید، ممکن است درباره شما هم چنین تصوری داشته باشد. پس برای او در جایگاه مادر باشید نه دوستی که هر طور می خواهد می تواند با او صحبت و رفتار کند.

 ۲.مراقب باشید رویاهایتان پله های پرورش و ترقی فرزندتان نباشد: اجازه دهید دخترتان با رویای خود بزرگ شود و خیالپردازی های کودکانه اش را داشته باشد. باید این حقیقت ساده را درک کنید که فرزندتان احساسات و علایق شخصی و خصوصی خودش را دارد و ممکن است مایل نباشد کارهایی را که در سن او انجام می دادید، در این سن انجام دهد یا اینکه علایقش مانند شما باشد. هرگز نخواهید به خاطر ناکامی های خودتان، فرزندتان را مجبور به کاری کنید. ممکن است از انجام اشتباه های دخترتان یا مشکلاتش در زندگی نگران باشید اما فراموش نکنید
 تجربه های ارزشمند، حاصل برخی اشتباه ها هستند. سعی نکنید دخترتان را همانطور که میل خودتان است، بزرگ کنید و از او به دلیل شخصیتی که دارد، قدردانی کنید.

 ۳.با قوی بودنتان اعتمادبه نفس را به او هدیه دهید: رابطه مادر و دختر، بسیار مهم است و می تواند در افزایش عزت نفس، حرمت و درنهایت خودارزشمندی دختران تاثیر بسزایی داشته باشد. سعی کنید برای دخترتان مادری قوی و با اعتمادبه نفس بالا باشید. با این کار به او یاد می دهید چگونه با
موقعیت های تنش زا روبرو شود.

 ۴.روش های همسر خوب بودن را به او یاد دهید: اولین الگوهایی که در مورد روابط عاطفی و زندگی مشترک در ذهن دختران شکل می گیرد، دیدن روابط عاطفی بین پدر و مادر است. هر چه این روابط شفاف، مناسب و عاطفی تر باشد، الگوی مناسب تری در ذهن دخترتان ایجاد می کند زیرا با مشاهده این روابط، چگونگی ارتباط با مرد را خواهد آموخت. پدر و مادرهایی که در اجتماع و خانواده رفتار مناسب و ارتباط خوبی با یکدیگر دارند، می توانند مطمئن باشند بهترین الگوی فرزندانشان بوده اند.

 ۵.در مرکز زندگی دخترتان نباشید: یکی از نکته هایی که باید در رابطه با دخترتان به آن توجه داشته باشید، این است که قرار نیست همیشه مرکز زندگی دخترتان باشید. او را به سمت یک زندگی مستقل سوق دهید. به عنوان یک مادر، در مورد مسایل بسیاری با دخترتان صحبت کنید؛ از آداب معاشرت و استفاده از لوازم آرایشی گرفته تا موادمخدر و عوارض مصرف آن و چگونگی ارتباط با جنس مخالف تا آسیب نبیند.

 ۶.مراقب رفتارش باشید: مراقب باشید جمله «حالاهرچی» از صحبت های دخترتان نباشد زیرا گفتن این جمله باعث شکاف و جدایی بین شما و او خواهد شد. علاوه بر این، مراقب رفتارتان با عروسک های او باشید زیرا با مشاهده این رفتارها یاد می گیرد چگونه با شما رفتار و صحبت کند.

 ۷.مفهوم «احساس» را به او بیاموزید: نیازهای هر یک از دوره های سنی دخترتان را بشناسید و سعی در برآورده کردن آنها داشته باشید. وقتی کودکتان به سنی می رسد که باید به مدرسه برود، فکر نکنید همه مشکلات تمام شده، زیرا در هر سنی ممکن است با برخوردهای جدید او روبرو شوید. معمولا ارتباط کلامی دختران در این سن بسیار قوی تر از پسران است و به شدت مفهوم «احساس» ذهن آنها را درگیر می کند، به گونه ای که ممکن است دختران برای درک این مفهوم، دائم در حال مقایسه باشند. در این سنین باید با ایجاد رابطه ای صمیمی، برای شناخت و درک احساس هویت به او کمک کنید و در مواقع بحرانی کنارش باشید زیرا اگر احساس کند تنهاست، ممکن است مشکلات زیادی برایش به وجود بیاید.

 ۸.پیچیدگی های رابطه با دختر نوجوان را در نظر بگیرید: در سنین نوجوانی، بهترین دختران هم به موجوداتی عصبانی، عبوس و ترشرو تبدیل می شوند. لازم است در این سنین بیشتر به او اطمینان بدهید تغییرات ظاهری ای که در او به وجود می آید، ظاهرش را روزبه روز بهتر خواهد کرد. در این دوران به او آزادی بدهید و اجازه دهید از اشتباه هایش درس بگیرد. به هیچ وجه فکر نکنید سرکشی او یا اینکه متهمتان می کند، به دلیل کار اشتباهی است که انجام داده اید. اهل انتقادکردن هم نباشید و بدانید دختران به چیزهای خاصی علاقه دارند و دوست دارند آراسته باشند و گاهی لازم است برای آراسته بودن کمکش کنید. به دخترتان گوشزد کنید دختران باهوش بیشتر از اینکه حرف بزنند، گوش می دهند و می دانند در چه شرایطی باید صحبت کنند. فراموش نکنید در این دوران فرزندتان سعی می کند چیزهایی را از شما پنهان کند و باید سعی کنید به حریم شخصی او احترام بگذارید.

* تـعامـل مـادر و دخـتـر

 یکی از قدرتمندترین و با نفوذترین روابط در زندگی زنان است. این قضیه حتی در مورد مادرانی که با دخترانشان زندگی نمی‌کنند یا مادرانی که دختری را به فرزندی قبول می‌کنند و حتی نامادران نیز صدق می‌کند.

?مـهـرو الفت

در زندگی زنان، مهمترین اصل، مادر بودن آنهاست. بعضی از مادران و دختران خیلی با هم دعوا و مشاجره دارند اما عده‌ای از آنها هم هستند که هیچگاه کارشان به مشاجره نمی‌کشد. اگر شما مایلید که مشکلات اساسی را بیابید و آنها را ریشه کن کنید، مقاله زیر را بخوانید.

یکی از مشکلات اساسی در بیشتر روابط مادر و دختر این است که مادر به دخترش به عنوان یک بچه کوچک نگاه می‌کند و تلاش می‌کند که برای انجام کارهایش برنامه‌ریزی کند. برای مثال مادر تصور می‌کند که هیچ کس مثل خودش نمی‌تواند فرزندش را از اشتباهات و خطرات حتمی دور نگه دارد یا اگر دخترش قصد رفتن به دانشگاه را نداشته باشد و می‌خواهد بعد از طی دوران دبیرستان ازدواج کند، مادر ممکن است دخترش را بدون هیچ‌گونه فکری در مورد اینکه چه خواسته‌ای دارد، بالاجبار به رفتن به دانشگاه مجبور کند.

اگر شما با چنین مشکلی روبرو هستید چگونه می‌توانید موقعیتتان را ارتقا دهید؟ خب، شما می‌توانید سعی کنید احساساتتان را از احساسات فرزندتان جدا کنید.

شما باید این حقیقت ساده را درک کنید که فرزندتان احساسات و علایق شخصی و خصوصی خودش را دارد و ممکن است مایل نباشد کارهایی را که شما در سن او انجام می‌دادید، او نیز در این سن انجام دهد یا اینکه علایقش مانند شما باشد. شما ممکن است از انجام اشتباهات دخترتان یا مشکلاتش در زندگی نگران باشید. بله، نگرانی شما قابل درک است. او حتما اشتباهات و مشکلاتی را تجربه خواهد کرد اما وقتی این مشکلات را متحمل شد، تجربه‌های ارزشمندی را به دست خواهد آورد. همانطور که خود شما نیز در طول زندگیتان تجاربی را کسب کردید.

اگر شما می‌خواهید یک رابطه مادر و دختری قابل پیشرفت داشته باشید، مجبورید به دخترتان اجازه دهید که رشد کند، زندگی کند و با سرعت و روش خودش هر چیزی را که باید، بیاموزد. هیچ کس دوست ندارد کارهایی را که علاقه‌ای به انجامشان ندارد به زور انجام دهد. وقتی والدین، فرزند را به انجام کارهای مورد علاقه خودشان وادار می‌کنند، کار، خرابتر می‌شود. پس به جای زور گفتن به فرزندتان، پشتیبان اهدافش باشید، پیشرفتش را مورد تشویق قرار دهید و عاشقانه دوستش داشته باشید.

اگر شما به عنوان مادر، خواستار یک رابطه قابل پیشرفت هستید، باید از دخترتان به دلیل شخصیتی که دارد قدردانی کنید و سعی نکنید او را همانطور که میل خودتان است، بزرگ کنید. به او اجازه دهید که مسیر خودش را (به لحاظ عقلانی) ادامه دهد تا او نیز مانند شما (در برخی مسائل) دچار پشیمانی نشود و هیچ دلیلی برای تنفر از شما نداشته باشد. کارهایی وجود دارد که شما با انجام دادن آنها می‌توانید پیوندتان را مستحکمتر کنید.

انجام این کار، شما را به سمت روابطی ایده‌آل سوق می‌دهد. بیشتر اوقات، مادران و دخترانی که در منزل هستند کارهای زیادی را برای انجام دادن دارند؛ مثل آماده کردن وعده‌های غذایی، گردگیری، شستن لباس‌ها و... شما می‌توانید باعث ایجاد یک رابطه مهیج و جالب شوید، بنابراین کارها را با لذت و همراه با یکدیگر انجام دهید. کارهایی که انجامشان باعث ایجاد هیجان می‌شود را بیابید و آنها را به یک سنت یا عادت برای خودتان تبدیل کنید؛ مثل خوردن ناهار در رستوران در چهارشنبه‌های اول هر ماه یا پختن شیرینی‌های شب عید با کمک یکدیگر و... ؛ این عادات و سنن باعث می‌شود که خاطرات مثبتی در ذهنتان حک شود و نشان‌دهنده یک پیوند مستحکم بین مادر و دختر است.

اگر شما یک رابطه محکم و استوار دارید یا اینکه درصدد بهبود و گسترش هر چه بیشتر این رابطه هستید، مواردی وجود دارد که با انجام آنها می‌توانید به این مهم دست یابید. شما چه کارهایی می‌توانید برای بهبود این رابطه انجام دهید؟ سعی کنید از موارد زیر پیروی کنید.

* مادران می‌توانند چه کارهایی را برای تضمین یک رابطه سالم با دخترشان انجام دهند؟

üدخترتان را درک کنید و به شخصیتش احترام بگذارید: بسیاری از مشکلات مادر و دختر، بنیانی است زیرا تفاوت‌های بین آنها در انتها، منجر به بحث و مشاجره می‌شود. برای مثال اگر شما فردی اهل گردش و تفریح و پرانرژی هستید ولی دخترتان خجالتی و منزوی است، این تضاد باعث می‌شود که رو در روی هم قرار بگیرید و به جر و بحث بپردازید. اگر شما نتوانید از طریق راه‌های مختلف، کارهای دخترتان را کنترل کنید، باعث بروز مشکل می‌شوید ؛ اگر شما دخترتان را نپذیرید، هیچگاه نمی‌توانید به روابطی که می‌خواهید، برسید.هر روز با دخترتان صحبت کنید: در روزهای هفته می‌توان کارهای زیادی انجام داد که شاید انجام این کارها باعث هرج و مرج و بی‌نظمی شود. اما اینکه شما چگونه سرگرم هستید مهم نیست بلکه باید سعی کنید زمان‌هایی را برای گوش دادن به افکار و احساسات دخترتان اختصاص دهید. از اصلی‌ترین کلیدهای یک ارتباط عالی بین مادر و دختر این است که ارتباط راحت و آزادی با یکدیگر داشته باشند.

 ü از دخترتان ایراد نگیرید: بسیاری از مادران تصور می‌کنند که با خرده‌گیری و انتقاد می‌توانند دخترانشان را به صورتی که مورد دلخواهشان است، درآورند. انتقاد خیلی شدید به جای تصحیح سازنده و مؤثر، باعث از بین رفتن اعتماد به نفس در دخترتان می‌شود و بدین ترتیب، دختر امیدش را برای رسیدن به آرزوهایش در آینده از دست می‌دهد؛این کار می‌تواند میان هر دوی شما خشم، عصبانیت و اوقات تلخی ایجاد کند. سعی کنید با صحبت‌هایتان باعث ترقی و تعالی اخلاقی و معنوی او شوید و همیشه درصدد یافتن مواردی باشید که در او احساس خوبی را ایجاد می‌کند. این کار می‌تواند شما را به یکدیگر نزدیکتر کرده و باعث صمیمیت بیشتر شود.

ü مرتبا عشق و علاقه‌تان را به او نشان دهید: دخترتان نیازمند این است که شما از او نگهداری کنید، او را در آغوش بگیرید، ببوسید و به او بگویید که چقدر دوستش دارید. این کارها باعث می‌شود که احساسات خوبی درباره شما و خودش در او گسترش یابد. خودبینی، از طریق اعضای خانواده، خصوصا والدین، به وجود می‌آید. به او نشان دهید که می‌تواند تأثیرات مثبتی از شما بپذیرد و این تأثیرات باعث پیشرفتش می‌شود. هرگز تصور نکنید که دخترتان می‌داند که شما دوستش دارید. همواره به او خاطر نشان کنید که چقدر دوستش دارید. یادتان باشد که شما هرگز نمی‌توانید اغراق کنید که تا چه اندازه فرزندتان را دوست دارید.

*دختران می‌توانند چه کارهایی را برای تضمین یک رابطه سالم با مادرانشان انجام دهند؟

üسعی کنید مادرتان را درک کنید. این کار می‌تواند سخت باشد مخصوصا اگر شما به‌خاطر مشاجرات قبلی، احساس بدی از او داشته باشید. تلاش کنید که آرامشتان را حفظ کنید. بهترین زمان برای صحبت با مادرتان، وقتی است که هر دویتان آرامش دارید. به جای بحث کردن بهتر است در مورد نتیجه کارتان به گفتگو بنشینید. وقتی زمانی را برای درک احساسات مادرتان در نظر می‌گیرید، بدانید که افکارتان را، بدون اینکه او را متهم سازید یا از او شکایتی داشته باشید، با او شریک می‌کنید.

üبرای یکدیگر قانونگذاری کنید ؛ هر دوی شما می‌توانید بعضی قانون‌ها را بپذیرید، قوانینی چون با مهربانی صحبت کردن، صحبت‌کردن در مورد مسائلی که ممکن است بعدا به یک مشکل بزرگ تبدیل شوند و... . به نوبت به صحبت‌های یکدیگر گوش دهید. مشاجره و درگیری، هیچ چیزی را حل نمی‌کند بلکه سبب می‌شود که روابط آرام آرام خراب شود. قانون‌هایی وضع کنید که به هر دویتان برای بیان احساسات کمک کند. گوش دادن به صحبت‌های یکدیگر می‌تواند رابطه مستحکمی بین شما به وجود آورد.

üنگاهی به خودتان بیندازید؛ شما چه کارهایی برای بهبود روابط با مادرتان انجام می‌دهید؟ آیا شما از قوانین خانواده اطاعت می‌کنید؟ آیا شما نیاز دارید که بیشتر مورد احترام قرار بگیرید؟ واقعا به خودتان نگاه کنید و اگر مواردی در رفتار شما وجود دارد که مورد تأیید نیست، آنها را تغییر دهید. تغییر صحیح بعضی رفتارها، ممکن است باعث حل مشکلاتی شود که با مادرتان دارید.

ü به مادرتان فرصت دهید که بداند شما چقدر دوستش دارید: مادران نیاز دارند که از زبان شما بشنوند که دوستشان دارید. کارهایی انجام دهید که عشقتان را نسبت به او نشان دهد. به مادرتان بفهمانید که وجودش چقدر برای شما با اهمیت است. برنامه‌ریزی برای سرگرمی‌های شاد و مهیج که بتوانید آنها را با یکدیگر انجام دهید می‌تواند خیلی جالب باشد. شما در حقیقت با وقت گذاشتن برای مادرتان و بیان اینکه خیلی دوستش دارید، رابطه‌ای دنباله دار و مستحکم را تضمین می‌کنید.

üکلمات عاشقانه، مشکلات را حل می‌کند و کلمات تند فقط باعث ایجاد خشم و عصبانیت می‌شود. از مهمترین کلیدهای روابط مادر و دختر، اعتماد و احترام است. اطمینان و احترام باید دوسویه باشد. یک مادر باید به عقاید و افکار دخترش احترام بگذارد و به صحبت‌های او اطمینان داشته باشد. دختر نیز باید به مادرش اطمینان داشته باشد و به قوانین او احترام بگذارد. احترام گذاشتن و اعتماد داشتن از مهمترین عناصر داشتن یک رابطه سالم است.

üفراموش نکنید که اوقات خوشی را با یکدیگر بگذرانید. به مسافرت بروید، مرتبا برای صحبت کردن با یکدیگر وقت بگذارید، پیاده‌روی‌های دو نفره را در برنامه‌تان بگنجانید. لحظاتتان را با خندیدن و لذت بردن از وجود یکدیگر پر کنید. در مورد خاطرات و داستان‌های جالب و خنده‌دار گذشته با یکدیگر صحبت کنید. برای یکدیگر وقت بگذارید، حتی اگر این وقت، یک بار در روز باشد یا چند بار در ماه. این خیلی مهم است که چگونه با یکدیگر وقتتان را سپری می‌کنید.

ü یکی از کلیدهای رابطه مادر و دختر، همکاری کردن است؛ خودتان را محک بزنید و اگر لازم بود، برای ایجاد تغییرات، زمانی را اختصاص دهید. از همنشینی با هم لذت ببرید و نکته‌های جدید و آموزنده‌ای از یکدیگر یاد بگیرید. برای ساختن یک رابطه جاودانه، زمان کافی اختصاص دهید تا بعدا دچار پشیمانی نشوید

*وابستگی بیش از حد مادر به دختر؛ مانع رشد شخصیت و استقلال

چنین ارتباط پیچیده و بی مانندی درموردهمه مادران و دختران صدق می کند؛ چه آنها که حالت رسمی خود را در هر صورت حفظ می کنند و چه آنها که صمیمیتشان تا مرز قرض دادن لباس به یکدیگر نیز پیش رفته است.

دوستی و همراهی یا بحث و اختلاف نظر چندان تفاوتی ندارد، در هر صورت این دو نفر زوج خاصی هستند که احساسات آنها ممکن است از عشق تا نفرت متغیر باشد. اما به ندرت دیده می شود که مادر و دختری نسبت به یکدیگر بی اعتنا و بی تفاوت باشند. تولد نوزاد هم جنس در واقع احساس جاودانگی کامل را برای مادر به وجود می آورد، که همین عشق ابتدایی منشا روابط پیچیده آنها در آینده است     .

به عقیده روانشناسان، خانم ها برای کسب هویت زنانه خود، متحمل دشواری ها و مسائل پیچیده تری نسبت به مردان می شوند. مادر سرچشمه حیات و نخستین اسطوره عشق مطلق و پیوند خورده با فرزند است. پسر از سنین خردسالی درک می کند که با مادرش تفاوت هایی دارد و به همین دلیل گاه از او دوری می کند. بر عکس، دختر خود را از لحاظ جسمی مشابه مادر می بیند و خیلی زود این احساس در وجودش شکل می گیرد که تمثالی از مادر در قالب کوچک تر است. این موضوع گاه مدت های طولانی ذهن او را نیز مشغول می کند. دختر برای اینکه خانمی شود و همیشه فقط "دختر" مادرش نباشد، راه های مختلفی را برای رسیدن به این هدف امتحان می کند. اما تمایل دختر برای اینکه نشان دهد با مادرش تفاوت دارد، گاه مشکلاتی در پی دارد که ممکن است این رابطه را سالها دچار مشکل کند. 

 * تفاهم و دوستی

رابطه برخی از مادران و دختران طبیعی و روشن است. مادر مطمئن است که دخترش همیشه کنار او خواهد بود و هر کدام از عشق طرف مقابل نسبت به خود اطمینان دارند. حتی اگر دختران اساسا احترام به بزرگتر را نپذیرند و در دل، عکس آن را آرزو داشته باشند، باز هم تا حد بسیار زیادی مادر خود را ستایش کرده و به او عشق می ورزند. تفاهم واقعی مادر و دختر به این معناست که این دو نفر بتوانند راجع به مسائل روز جامعه مانند کار، سیاست، ازدواج، مواد مخدر ، روابط دختر وپسر و... که در گذشته صحبت راجع به آنها منفور و ناپسند بوده، به راحتی گفتگو و نظرات خود را مطرح کنند. تحقیقات نشان می دهد که اکثر مادران امروز همان رابطه صمیمی را که در گذشته با مادران خود داشته اند، با دخترانشان نیز دارند. در واقع گاه در خلال صحبت های مادر و دختر ، اختلاف نظر و بحث به وجود می آید، اما قطعا در مورد مسائل مهم و اساسی نیست.

*بحث و مشاجره

در اکثر موارد دیده می شود که بین مادر و دختر؛ خصوصا در دوران نوجوانی بحث و مشاجره پیش می آید. نوجوانی در واقع دورانی طلایی برای ابراز وجود دختر است. دختر نوجوان در این سن، برای ورود به دنیای بزرگسالی می بایست از مادر دور شود. با این حال، آغاز دوران جوانی حتما مستلزم قطع رابطه با مادر و یا رقابت با او نیست؛ فقط کافی است خیلی زود، جایگاه هر کدام روشن در نتیجه حرمت این صمیمیت متقابل حفظ شود. بحث و گفتگو با مادر، این زمینه را برای دختر به وجود
می آورد که موقعیت کودکی را رها کرده و جایگاه خود را برای زندگی آینده تثبیت کند. عبور از این مرحله برای بعضی نوجوانان مشکل است چرا که گروهی از مادران از روبرو شدن و گفتگو با دخترشان دوری می کنند که این امر ، مانع از شکل گیری ارتباط راحت و صمیمی می شود. در مواردی نیز مادر از رسیدن دخترش به سن بلوغ و جوانی رنج می برد و از اینکه می بیند دختر کوچکش کم کم " خانم" شده، احساس پیری می کند و دوست دارد دخترش همیشه همان کوچولوی ناز و ملوس باقی بماند. در حالی که رفتار صحیح این است که خودش را با موقعیت جدید وفق داده و فاصله ها از میان بردارد. دخترانی که مادران آنها بسیار وابسته به آنها هستند، باید بداند که صحبت و گفتگو با این گروه از مادران نتیجه بهتری از پرخاشگری یا سکوت خواهد داشت.

*مادران وابسته

اصول چنین روابطی بر " وابستگی" استوار است؛ وابستگی که مادر را به سمت خودخواهی و احساس مالکیت می کشاند. در واقع چنین مادری، دخترش را آیینه ای برای بالا بردن ارزش های خود فرض می کند. در واقع برای دختر سخت و ناراحت کننده است که مادرش او را درک نکند. چرا که گاه این موجود دوست داشتنی- مادر- اجازه پیدا کردن راه درست زندگی را به فرزندش نمی دهد. در بعضی موارد رابطه مادر و دختر چنان به هم نزدیک و تقریبا افراطی می شود که که گویی هر دو، یک نفر هستند. عشق بیش از حد این دو نفر خطرناک است. عده ای از مادران علاوه بر اینکه بهترین دوست دخترشان هستند، مسئولیت تمام مسائل دوران نوجوانی او را نیز به عهده
 می گیرند که این موضوع بی آنکه بخواهند، باعث نابودی شخصیت دخترشان می شود؛ زیرا فاصله گرفتن از چنین مادرانی در آینده کاری بسیار سخت و دشوار است.

*مادران قابل اعتماد و رازدار

گروهی دیگر از مادران از اینکه دخترشان دور از آنها زندگی کند، بسیار مضطرب و نگران می شوند. آنها آنقدر از این مسئله می ترسند که از کودکی او را به طرف خود می کشند. توجه به تمام غم و غصه ها و از طرفی هم شادی ها، موجب می شود که آنها این حق را به خود بدهند که نارضایتی و انتظارات خود را به دخترشان منتقل کنند. در نتیجه دختر به راحتی نمی تواند تشخیص دهد که کدام از یک احساسات مادر صحیح است. در این صورت دختر جوان با مادر که محرم حرف ها و رازهای اوست، درد و دل می کند و او نیز که فرزندش را بزرگ کرده و با خلق و خوی او آشناست، او را راهنمایی می کند. چنین رابطه ای دختر را بی آنکه خود بداند اسیر می کند؛ چرا که این ساختار عاطفی، وابستگی ایجاد می کند و تردیدی نیست که باید قدری تعدیل شود. زیرا زمانی که دختر ازدواج کند، ناراحتی را که مادر به خاطر جدایی از او متحمل شده، درک می کند و تصور نمی کرده که خود مسبب این موضوع باشد. در یک رابطه شدیدا وابسته، مادر و دختر هر دو به یک اندازه صدمه می بینند و در واقع ناراحت کردن طرف مقابل، آزرده خاطر شدن خود است.

*مادران خودخواه

بعضی از مادران و دختران هر روز و حتی چندین بار در یک روز، با هم تلفنی صحبت می کنند و از تمام مسائل خصوصی یکدیگر اطلاع دارند. در مواقع ناراحتی دختر، مادر درکنار اوست تا اوضاع را سر و سامان داده و او را دلداری دهد. این رابطه که عالی و ایده آل به نظر می رسد، در واقع دیگران را از ورود به این قلمرو صمیمیت طرد می کند. همسران این خانم های جوان، در جایگاه دوم هستند و شخص اول زندگی خانم به شمار نمی آیند. این آقا برای زندگی با همسرش، همیشه باید دل مادرزنش را نیز به دست آورد، چرا که انگار مادر و دختر یک نفر هستند و نوع رفتار با هر کدام، واکنش طرف دیگر را در پی دارد. تا وقتی که مادر و دختر هم عقیده و متحد باشند، همه چیز رو به راه است؛ اما به محض اینکه دختر تصمیم بگیرد مستقل شده و علاوه بر مادر، عشق شخص دیگری را در قلبش بگنجاند، روابط به شدت تیره و تار می شود. خانم جوان در این شرایط بر سر دو راهی قرار می گیرد؛ از طرفی نسبت به مادر احساس ترحم و دلسوزی دارد و از طرفی هم از اینکه او مانع استقلالش شده، از او متنفر می شود. در این شرایط، دختر در حالی از مادر مقتدر خود جدا می شود که همیشه در بحران باقی می ماند.

*مادران شدیدا وابسته عاطفی

عده ای از مادران در هیچ موردی تسلط بر دخترشان را رها نکرده و هیچ آزادی عملی به او نمی دهند. آنها مرتبا دختر خود را نصیحت می کنند، از او ایراد می گیرند، در مورد کارهایشان قضاوت می کنند و... بی آنکه فکر کنند باید گاهی از این تخت پادشاهی پایین بیایند. در اغلب موارد احساس ضعف و بی کفایتی به دختر منتقل می شود تا همیشه خود را محتاج و وابسته به مادر بداند و به او تکیه کند. در این صورت، دختر از این که نمی تواند خود را به جایگاه مادر برساند، ناراحت است و احساس گناه می کند، اما ناخود آگاه این حق را از خود سلب می کند که برای پیشرفت زندگی خصوصی و اجتماعی خود، گامی بردارد. وقتی روابط مادر و دختر تا این حد آسیب رسان شود و راهی برای گریز از این سلطه غلبه ناپذیر مادر وجود نداشته باشد، دختر بی تردید باید به یک روانشناس مراجعه کند تا او بتواند راهی برای رهایی از این قید و بندها پیشنهاد دهد.

*مادران کاملا بی تفاوت

این گروه از زنان، مادرانی هستند که نمی توانند به فرزندان خود عشق بورزند و این حالت از کمبودهای شدید عاطفی آنها نشات می گیرد. در واقع این مادران در دوران کودکی چندان مورد توجه و محبت مادر خود نبوده اند. آنها فرزند خود را طرد می کنند زیرا احساس می کنند که فرزند، مانع رسیدن آنها به آزادی هایشان است. این افراد از رسیدگی به خواسته ها، نیازهای مداوم کودک و مراقبت از او، احساس خستگی و خفقان می کنند.

*جستجوی راهی مناسب برای گفتگو با مادر

مادر شما اجازه نمی دهد از خانه بیرون بروید؟ از طرز لباس پوشیدن و نوع معاشرت های شما ایراد می گیرد؟ گاه از سخنانش رنجیده خاطر شده و گریه می کنید؟ و.... شاید تا به حال به خود قبولانده اید که او از زندگی هیچ چیز نمی داند و چاره ای جزکوتاه آمدن نیست. با این حال می توان با مادر ارتباطی سالم برقرار کرد. احساس درک نشدن از طرف مادر، در بین اغلب دختران جوان دیده
 می شود. اما واقعا چه چیزی این رابطه صمیمی را به تنگا می کشاند؟ سن بلوغ برای دختر جوان زمانی است که نخستین افکار و تمایلات برای ارزش دادن به ظاهر خود و جلب توجه دیگران در وجودش شکل می گیرد. به طور کلی مادر در نخستین گام های ورود دختر به دنیای بزرگسالی با او همراه شده و به او درباره این تجربه جدید زندگی، آرامش خاطر می دهد. اما ممکن است پس از مدتی روابط آنها دچار مشکل شود. دختر کوچولوی مهربان و حساس که تمام رازهای خود را به مادر می گفته، حالا جوانی تندخو، پرخاشگر، تو دار و کم حرف شده که به همه بی اعتماد است و محرمی برای بیان هیجانات و اسرارش نمی یابد. اعتماد و تفاهم مادر و دختر دیگررنگ و بوی سابق را ندارد. اما نگرانی مادر دراین شرایط چندان منطقی نیست، ميگنا دات آي آر،زیرا دختر جوان دوست دارد علاوه بر افراد خانواده، مورد توجه دیگران نیز باشد. در این شرایط ، در درجه اول مادر عاقل سعی می کند تا به خاطر سرخوردگی ها و مسائل مرتبط با این دوران، مراعات حال دخترش را بکند. معمولا مادر موضوعاتی را برای دخترش بازگو می کند که او چندان تمایلی به شنیدن آنها ندارد، احساس بچگی می کند و از سخنان مادر ناراحت و عصبانی می شود. مادر در پروش شکوفه های جوانی در وجود دخترش همراه اوست و می پذیرد که خودش کم کم پیر می شود. اما گاه نیز مادر نسبت به زیبایی و شادابی دختر حسادت می کند و ممکن است پرخاشگر شده و یا احساس حقارت کند.

*توصیه هایی برای بهبود روابط مادر و دختر

1- به مادر خود ثابت کنید که حتی اگر هم او جایگاه مدنظر شما را ندارد، اما این به معنای عدم پذیرش و رد او از طرف شما نیست. چرا که اگر وجود مادر نادیده گرفته شود، دیگر نمی توان از او انتظار مادری فهمیده، باملاحظه و رازدار را داشت. 2

2- سعی کنید موقعیت های جدیدی مانند خرید، صحبت در مورد مسائل رایج جامعه ، زنان و... را برای ارتباط به وجود بیاورید.

3- از اطرافیان بخواهید به روش زندگی و حریم خصوصی شما احترام بگذارند، اما نه اینکه تصور کنید منزل، هتل پذیرایی شماست و کسی حق ندارد بگوید: "بالای چشمت، ابروست".

4- بیاموزید که بین مسائل کاملا شخصی و موضوعاتی که می توانید درباره آنها با مادر صحبت کنید، مرز مشخصی قائل شوید.

5-اگر برای شما مسائلی پیش آمده که گفتگو با پدر و مادر راجع به آنها، مشکل است و یا اینکه آنها تمایلی به شنیدن ندارند، به مخاطبان دیگری مانند پزشک یا مشاور مراجعه کنید تا پاسخ سؤالات منطقی خود را بیابید

*منابع و مآخذ

 üر.ک : دخ تفسیر نمونه، ص 276-274، جلد 26؛

ü آداب رفتار با دختران، معصومه حیدرى، پایگاه غدیر.

ü دختران در آیینه اسلام ، زینت کیانى ، مجله کوثر، شماره 59

 üنهج الفصاحه، ح 1522.

 مستدرك الوسائل، ج 15، ص 115، ح 17700ü