باتوجه به نزدیک شدن به بازگشایی مدارس لازم است نکته هایی درمورد نحوه برخورد با فرزندانمان در طی سال تحصیلی مد نظر داشته باشیم . این مطالب در قالب چند یادداشت کوتاه ارائه می گردد.
نکته 1:
امروز در مدرسه 20 گرفتی یا نه ؟! "
بعد از حضور 4 یا 5 ساعته فرزند شما در مدرسه و فعالیتهای فکری و جسمی ، یادگیری ، پاسخ دادن به درس ، مراقبت از رفتار و رعایت انضباط ، بازی کردن ، شوخی کردن ، تشنه یا گرسنه بودن ، سرو کله زدن با دانش آموزان و غیره ، اکنون زنگ درب به صدا در می آید و فرزند شما با چهره ای عبوس و اخمو و حالتی ساکت و بی میل ، کیف و کتاب خود را گوشه ای انداخته و فکر فردای مدرسه را خواهد کرد ؛ یا برعکس ، شاد و خندان نزد شما آمده و سلام می کند ...
اولین برخورد و صحبتهای والدین با فرزندان هنگام ورود آنها به داخل منزل ، بسیار مهم بوده و در رفع خستگی و ایجاد احساسات خوشایند آنها یا برعکس ، تحت استرس قرار دادن آنها و شروع بدخلقی ، نقش موثری دارد . به برخی پرسشها و برخوردها والدین که ممکن است نامناسب و نامطلوب باشد ، توجه نمایید :
( برخوردهای اول و بدون مقدمه با فرزند)
1- بیا ببینم ، چند تا 20 گرفتی ؟ ( فشار بدون مقدمه برای نمره)
2- دوستت فرهاد ، از ریاضی چه نمره ای گرفت ؟( ایجاد حساسیت یا حسادت)
3- امروز توی مدرسه ، بچه خوبی بودی یا نه ؟( خوب ، چه تعریفی دارد؟)
4- تو مدرسه دستشویی رفتی یا نه ؟ حتما" برو ! ( دخالت بی مورد)
5- آفرین امروز بچه خوبی بودی !( دروغ ! هنوز هیچ سئوالی نکردی یا چیزی به شما نگفته اند!)
6- دوستت افشین ، پرسشهای علوم را آورده بود ؟( سئوال بیمورد به کار مردم چکار داری؟)
7- جلو در وایستا ! نیا تو ، در مدرسه دست به چیزی که نزدی؟تمام لباسات رو بنداز تو ماشین !(بی ادبی به فرزند که سرتا پا کثیف است)
8- بازم مثل همیشه اخمو و کسل آمدی منزل!( انرژی منفی)
9- حتما" امروز نمره بدی گرفتی !(بدون اطلاعات قبلی)
10- امروز توی مدرسه شلوغ که نکردی ؟(تعریف شلوغ چیست؟)
11- این خوراکی مسخره چیه که خریدی ؟ چرا توی مدرسه نخوردی ؟(تو بی سلیقه ای و قبولت ندارم!)
12- معلم درس فلان ، امروز با تو لجاجت و بد رفتاری نکرده ؟(جبهه گیری در مقابل معلم و ایجاد حساسیت بیمورد در فرزند)
13- اگر یکبار دیگر اینطور بدخلق بیایی خانه ، میام به معاون مدرسه اطلاع می دم !( ترساندن فرزند از کارکنان مدرسه )
14- تو چقدر بی نظمی نمی دانم تو مدرسه چطور تو را تحمل می کنند ؟(دوست ندارم)
15- بگو ببینم امروز توی مدرسه خرابکاری نکردی؟(معنی خرابکاری چیه ؟)
16- اول بگو ببینم ،کارنامه دوستت حامد را دیدی یا نه ؟ ( حامد مورد حسادت قرار بگیرد)
و پرسشهایی از این نوع که در ثانیه های اول بازگشت فرزند به منزل ممکن است توسط برخی از والدین مطرح شود.
نمونه پرسشها و برخوردهایی که ممکن است مطلوب باشد (هر پرسش از طرف یک ولی برای یک فرزند فرضی)
1- سلام خسته نباشی فرزندم !
2- سرماخوردگی ، اذیتت نکرد؟
3- امروز به فکرت بودم ، گقتم ببینم از خوراکیهات خوشت اومد؟
4- آفرین که دستات رو شستی
5- احسنت ، مثل همیشه مرتب و پاکیزه!
6- سلام ، از اینکه سرحال و شاداب برگشتی ، خوشحالم
7- نتیجه مطالعه دیروز عصرت ، خوب بود؟
8- زنگ ورزش خوش گذشت ؟ خسته نباشی
9- خسته نباشی ، تا دستات رو بشویی ، یه نوشیدنی برات حاضر می کنم
10- حدس می زنم روز خوبی توی مدرسه گذراندی
11- بعد از چند دقیقه استراحت ، " امروز بهترین خاطره تو از مدرسه ، چی بود ؟
12- گفتی آقای معلم ، تحقیقت رو قبول کرد ؟ آفرین ! می دانستم نتیجه مطالعه و تحقیق دیروزت خوب میشه!
و اظهار نظرها و صحبتهایی مشابه ، که این پرسش ها و برخوردها ، متناسب با سن و دوره تحصیلی و جنسیت دانش آموز باید تفاوتهایی داشته باشد . اما در برخی خانواده ها ممکن است نوع بر خورد با دانش آموز کلاس اول ابتدایی و فرزند دبیرستانی در هنگام ورود به منزل ، یکسان باشد ! واضح است که اگر از یک دانش آموز سال سوم دبیرستان بپرسیم : " چرا خوراکیهات رو نخوردی ؟" خود را از نظر والدین با یک مهد کودکی یا پیش بستانی ، یکسان تلقی خواهد کرد و مقداری دلخور می شود ، اینکه از خود خواهد پرسید : " اگر گرسنه بودم ، خودم عاقل بودم که خوراکی بخورم ! وقتی گرسنم نیست و یا ناهار مفصلی قبل از رفتن به مدرسه خورده بودم ، لزومی ندارد که چند نوع خوراکی که مامان مثل بچه های آمادگی برام گذاشته ، من با اجبار همه رو بخورم ، من که دیگر بچه نیستم!
از نظر خیلی از دانش آموزان زننده ترین و تکراری ترین سئوال والدین از فرزندشان که چندین دهه است که دارد تکرار می شود ، این است : " امروز چند تا 20 گرفتی ؟!" یعنی اگر 18 یا 19 باشد ، مورد قبول والدین نیست و او را دوست ندارند ! حتی مشاهده شده در سطح دبیرستان هم هنوز این سئوال و بازخواست هر روزه تکرار می شود . علاوه بر ایجاد حالت زدگی از نمره ، در برخی مواقع احساس و تصور منفی از خود ، در دانش آموزان بیش از پیش به وجود خواهد آمد . این سئوالات در بدو ورود فرزند به منزل ( حتی گاهی که کفشش را در نیاورده !) نشان از احوالپرسی و صمیمیت و توجه ندارد واز نظر فرزندان ، بهانه ای برای شروع سین جین و بازخواست محسوب می شود و این تصور در آنان به وجود خواهد آمد که من تو را به خاطر 20 دوست دارم !
از اینها گذشته در خیلی از موارد " سم تشویق " در هنگام ورود دانش آموز به منزل توسط برخی والدین تزریق می گردد ؛ مثال ؛
_ مادر : بگو ببینم 20 گرفتی یا نه ؟
_ فرزند : نه مادر ولی 17 گرفتم !
_ مادر : نشد ! این دفعه باید 20 بگیری ! (نمره قبلی فرزند 15 بوده و 2 نمره پیشرفت داشته است ، اما به این پیشرفت توجهی نشده و فقط 20 در نظر گرفته شده است ! )
خروج از منزل برای رفتن به مدرسه
تمام پرسشها و برخوردهای ذکر شده بالا را می توان هنگام خروج از منزل برای رفتن مدرسه در راهرو ، پشت دروازه ، توی حیاط منزل و غیره به نوعی از برخی والدین شنید ، گلایه های غیر رسمی دانش آموزان ( حتی در دوره راهنمایی و دبیرستان) از والدین خود ، حاکی از این است که ، توصیه ها و پیشنهادات و امر و نهی های تکراری هر روزه ، آنها را خسته کرده و برداشتشان این است که :
" تو هنوز بچه یا نادان هستی و مادر یا پدر به تواناییهای تو ایمان ندارد ! "
" امروز باید با نمره 20 برگردی !"
" اگر دستشویی داشتی ، حتما" بروی !"
"نباید خوراکیهات را به منزل برگردانی !"
" دقت کن ببین که معلم برای وحید ( شاگرد بغل دستی و پسر همسایه ) در درس فارسی چه نمره ای میزاره ! "
بهتر نیست به جای عبارات فوق نمونه ای از این حرفهای قشنگ گفته شود ؟ :
" با نام و یاد خدا و بسم الله از منزل خارج شو "
"پسرم ، یادت نره بگی ، لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم"
" برای اینکه از پرسش پای تخته هراس نداشته باشی ، قبلش ، چند بار صلوات بفرست و توکل به خدا کن"
" نگران نباش ، دیروز تمام سعی و تلاش خودت رو کردی و به خوبی مطالعه داشتی ، تلاش تو برای من مهمتر از گرفتن نمره 20 است "
"اگر نمره تو کمتر از نمره بغل دستیت شد ، نگران نباش و به او تبریک بگو ، امتحان بعدی یه مقدار بیشتر تلاش کن"
" الان که با این خوشحالی میری مدرسه ، امیدوارم همینجور سر حال و شاداب بیایی منزل "