امام حسن عسکری در هشتم ماه ربیع الثانی سال ۲۳۲ قمری درشهرمدینه دیده به جهان گشود. پدر آن امام بزرگوار حضرت هادى، و مادرش خانمى به نام حدیثه بود. نام ایشان حسن، و کنیه آن بزرگوار ابومحمّد و از القاب ایشان زکى و عسکرى است.
آنچه از صفات بزرگ و فضائل که لازمه امامت است در آن حضرت جمع بود، یعنى: در علم، و زهد، کامل بودن در عقل و خرد، عصمت، شجاعت، کرم و بزرگوارى از تمام مردم زمان خود برتر بود.
• صورت و سیرت امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری (ع) بیانی شیرین و جذاب و شخصیتی الهی باشکوه و وقار و مفسری بی نظیر برای قرآن مجید بود. راه مستقیم عترت و شیوه صحیح تفسیر قرآن را به مردم و به ویژه برای اصحاب بزرگوارش ـ در ایام عمر کوتاه خود ـ روشن کرد.
• دوران امامت
به طور کلی دوران عمر ۲۹ ساله امام حسن عسکری (ع) به سه دوره تقسیم میگردد:
دوره اول ۱۳ سال است که زندگی آن حضرت در مدینه گذشت.
دوره دوم ۱۰ سال در سامرا قبل از امامت.
دوره سوم نزدیک ۶ سال امامت آن حضرت میباشد.
دوره امامت حضرت عسکری (ع) با قدرت ظاهری بنی عباس رو در روی بود. خلفایی که به تقلید هارون در نشان دادن نیروی خود بلندپروازیهایی داشتند.
امام حسن عسکری (ع) از شش سال دوران اقامتش، سه سال را در زندان گذرانید. زندانبان آن حضرت صالح بن وصیف دو غلام ستمکار را بر امام گماشته بود، تا بتواند آن حضرت را ـ به وسیله آن دو غلام ـ آزار بیشتری دهد، اما آن دو غلام که خود از نزدیک ناظر حال و حرکات امام بودند تحت تأثیر آن امام بزرگوار قرار گرفته به صلاح و خوش رفتاری گراییده بودند.
حضرت هادی (ع) و حضرت امام حسن عسکری (ع) هم از سوی دستگاه خلافت تحت مراقبت شدید و ممنوع از ملاقات با مردم بودند و هم امامان بزرگوار ما - جز با یاران خاص و کسانی که برای حل مشکلات زندگی مادی و دینی خود به آنها مراجعه مینمودند کمتر معاشرت میکردند به جهت آن بود که دوران غیبت حضرت مهدی (ع) نزدیک بود، و مردم میبایست کم کم بدان خو گیرند، و جهت سیاسی و حل مشکلات خود را از اصحاب خاص که پرچمداران مرزهای مذهبی بودند بخواهند، و پیش آمدن دوران غیبت در نظر آنان عجیب نیاید.
در زمان امام یازدهم تعلیمات عالیه قرآنی و نشر احکام الهی و مناظرات کلامی جنبش علمی خاصی را تجدید کرد، و فرهنگ شیعی ـ که تا آن زمان شناخته شده بود ـ در رشتههای دیگر نیز مانند فلسفه و کلام باعث ظهور مردان بزرگی، چون یعقوب بن اسحاق کندی، که خود معاصر امام حسن عسکری بود و تحت تعلیمات آن امام، گردید. میلاد حضرتش مبارک باد.